VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ SIRA NO: 350
Resmi Gazete Tarihi: 21.07.2005 Resmi Gazete Sayısı: 25882
|
||||||||||||||||||||||||||||||
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 386)
Resmi Gazete Tarihi: 22.08.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26975
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 386)
Elektronik ortamda beyanname gönderme ile ilgili usul ve esaslar 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde1 belirlenmiştir. Söz konusu Tebliğde, elektronik ortamda beyanname göndermek için kullanıcı kodu, parola ve şifre almak isteyenlerin Elektronik Beyanname Gönderme Talep Formu ve Taahhütnamesini, elektronik beyanname göndermek için aracılık yetkisi almak isteyenlerin ise Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu ve Taahhütnamesini doldurarak bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat etmesi yönünde düzenleme yapılmıştır.
Diğer taraftan, 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği2 ile bazı beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunluluğu getirilmiş olup, elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu getirilen beyannamelerin 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda gönderileceği belirtilmiştir.
Ancak, 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin taahhütname verilmesi zorunluluğuna ilişkin kuralları Danıştay 7. Dairesinin 13/11/2007 tarih ve 2005/1204 Esas No.lu ve 2007/4633 Karar No.lu kararı ile iptal edilmiştir.
Bu çerçevede, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun3 mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının 5228 sayılı Kanunun4 8 inci maddesiyle değişen (4) numaralı bendinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, 340 ve 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde aşağıda belirtilen değişiklikler yapılmış olup, 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine aşağıdaki paragraf ve bentler eklenmiştir.
I – 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Yapılan Değişiklikler ile Tebliğe Eklenen Paragraf ve Bentler
1.”IV-Beyannamelerini Kendileri Gönderebilecek Mükellefler” başlıklı bölümünün ikinci fıkrasındaki “bu Tebliğin ekinde (Ek:1) yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Talep Formu ve Taahhütnamesi”” ifadesi “bu Tebliğin ekinde (Ek:1) yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Talep Formu”” şeklinde değiştirilmiştir.
2. “V – Aracılık Yetkisi Verilen Gerçek ve Tüzel Kişiler” başlıklı bölümünün ikinci fıkrasındaki “bu Tebliğin ekinde (Ek:2) yer alan, “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu ve Taahhütnamesi”” ifadesi “bu Tebliğin ekinde (Ek:2) yer alan “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu”” şeklinde değiştirilmiştir.
3. 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan (EK:1) ve (EK:2) bu Tebliğ ekindeki şekilde değiştirilmiştir.
4. “VII – Beyannamelerin İmzalanması ve Diğer Hususlar” başlıklı bölümünün 1 inci bendinin sonuna aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“Söz konusu kişiler bildirim anına kadar yapılan işlemlerden ve taraflarına verilen kullanıcı kodu, parola ve şifrenin kullanımından sorumlu olacaklardır.”
5.”VII- Beyannamelerin İmzalanması ve Diğer Hususlar” başlıklı bölümüne 4 üncü bentten sonra gelmek üzere 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 11 inci bentler eklenmiştir.
“5 – Elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi verilmiş Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler, mükelleflerle aralarında düzenlemiş oldukları hizmet sözleşmeleri gereğince, mükelleflerin beyannamelerinde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkacak vergi ziyaı ve buna bağlı olarak salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden mükelleflerle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.
Sadece aracılık hizmeti alan mükellefler veya kanuni temsilcileri, beyannameye yansıması gereken her türlü bilgiyi aracılık hizmeti veren gerçek ve tüzel kişilere, tam ve doğru olarak sunmakla yükümlüdürler. Aracılık hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler de verilen bu bilgiler doğrultusunda elektronik beyanname formatına uygun olarak beyannameleri düzenlemek zorundadırlar. Bu bilgilerin elektronik ortamda gönderilerek onaylanan beyannameye doğru yansıtılmaması halinde, ortaya çıkacak vergi ziyaı ve buna bağlı olarak salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak faizlerin ödenmesinden mükelleflerle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.
6 – Kullanıcı kodu, parola ve şifrenin aracılık yetkisi talep eden tüzel kişiliğin yetki verdiği kişiye teslimi aracılık yetkisi talep eden tüzel kişiliğe teslim hükmünde sayılır.
Aracılık yetkisi verilmiş olan tüzel kişiliğin, yetki verdiği kişinin bu yetkilerini iptal etmesi halinde durumu derhal ilgili vergi dairesine yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir. Bu bildirimin ilgili vergi dairesi kayıtlarına girdiği ana kadar yapılan işlemlerden doğacak hukuki ve mali sorumluluk aracılık yetkisi verilmiş olan tüzel kişiliğe ait olacaktır.
Söz konusu yetkinin sona erdirildiğine dair ilgili vergi dairesine yazılı bildirim yapılmadığı takdirde yetki verilen kişinin, aracılık yetkisi verilmiş olan tüzel kişiliği temsil yetkisinin devam ettiği kabul edilecektir.
7 – Elektronik ortamda yapılan işlemlerin tespit ve tevsikinde, Gelir İdaresi Başkanlığı/vergi dairesi kayıtları esas alınacaktır.
8 – Beyannamelerini kendileri gönderebilecek mükellefler ile aracılık yetkisi verilmiş gerçek ve tüzel kişiler kendilerine verilen kullanıcı kodu, parola ve şifrenin kullanımından sorumludurlar.
Bu nedenle kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini; başka amaçlarla kullanamazlar, herhangi bir üçüncü kişiye açıklayamazlar ve kullanımına izin veremezler, işyerinin satışı, transferi ve işi bırakmada üçüncü kişilere devredemezler, kiralayamazlar ve satamazlar.
9 – Elektronik ortamda beyanname göndermek üzere kendisine kullanıcı kodu, parola ve şifre verilen mükellefler ile aracılık yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişilerin, beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi ile ilgili kanuni düzenlemelerde yer alan usul ve esasların tümüne uyması gerekmektedir.
10 – Elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu getirilen beyannameler için belirlenen usul ve esaslar, elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu getirilen bildirimler için de geçerlidir.
11 – Gelir İdaresi Başkanlığı/Vergi dairesi elektronik ortamda beyanname gönderme aracılık yetkisi verdiği gerçek ve tüzel kişilerin aracılık yetkisini kaldırmaya yetkilidir. Aracılık yetkisi kaldırılan gerçek ve tüzel kişilere durum taahhütlü bir yazı ile bildirilir.”
II – 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Yapılan Değişiklik
“4. Aracılık Yetkisi Verilen Kişilerin Bağlı Oldukları Vergi Dairesinin Tam Otomasyonlu Olmaması” başlıklı bölümünün ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tam otomasyonlu olmayan vergi dairelerinin mükellefi olan ve aracılık yetkisi almak isteyen meslek mensupları bağlı bulundukları vergi dairelerine 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde (Ek:2) yer alan talep formunu verecekler; vergi dairesi, talep formunun bir örneğini Gelir İdaresi Başkanlığının (0.312.342 22 59) numaralı faksına derhal gönderecektir. Talep formunu faks ortamında alan Gelir İdaresi Başkanlığı; kullanıcı kodu, parola ve şifreyi ihtiva eden kapalı zarfı, aracılık yetkisi talep eden meslek mensubuna iletilmek üzere, meslek mensubunun bağlı olduğu vergi dairesine iletecektir. Vergi dairesi zarfı, 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer alan esaslar doğrultusunda meslek mensubuna teslim edecektir. Bu meslek mensupları, tam otomasyonlu vergi dairelerine bağlı mükelleflerin beyannamelerini elektronik ortamda gönderebileceklerdir.”
Tebliğ olunur.
——————————
1 30/9/2004 tarih ve 25599 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
2 3/3/2005 tarih ve 25744 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
3 10/1/1961 tarih ve 10703 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
4 31/7/2004 tarih ve 25539 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Konu ile ilgili dökümanları ekte görebilirsiniz.
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 381 )
Resmi Gazete Tarihi: 06.02.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26779
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 381 )
Kapsam
Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun1 148, 149 ve Mükerrer 257 nci maddelerinin verdiği yetkiye dayanılarak, 362 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği2 ile bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını “Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)” ile; mal ve hizmet satışlarını ise “Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)” ile bildirmeleri hususunda yükümlülük getirilmişti.
Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin mal ve hizmet alımları ile mal ve hizmet satışlarının 2008 yılı ve müteakip yıllarda bildirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile bildirim hadleri bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
1- BİLDİRİMLERİN DÖNEMİ, VERİLME ZAMANI ve HADLERİ
1.1. Bildirimlerin Dönemi ve Verilme Zamanı
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler 2007 takvim yılına ilişkin olarak düzenleyecekleri Ba ve Bs bildirim formlarını 2008 yılı Şubat ayı içinde vereceklerdir. Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler de, Ba ve Bs bildirim formlarını, tabi oldukları özel hesap dönemi itibariyle değil, takvim yılı itibariyle düzenleyeceklerdir.
2007 takvim yılına ilişkin bildirim formları için 362 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirlenen hadlerin geçerli olacağı tabidir.
Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflere, 2008 yılı ve müteakip yıllarda düzenleyecekleri Ba ve Bs bildirim formlarını aylık dönemler halinde vermeleri hususunda zorunluluk getirilmiştir. Mükellefler bildirim formlarını aylık dönemler halinde düzenleyerek, takip eden ayın 5 inci gününden itibaren bir sonraki ayın 5 inci günü akşamına kadar vermekle yükümlüdürler (Örneğin; bir mükellef 2008 yılı Haziran ayına ait Ba-Bs bildirimlerini 5 Temmuz 2008 gününden itibaren 05 Ağustos 2008 tarihi akşamına kadar verebilecektir). Özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerin de, Ba ve Bs bildirim formlarını tabi oldukları özel hesap dönemi itibariyle değil, aylık dönemler halinde düzenlemeleri gerekmektedir.
2008 yılına mahsus olmak üzere Ocak, Şubat ve Mart dönemlerine ilişkin olarak ayrı ayrı düzenlenen Ba ve Bs bildirim formları, 2008 yılı Nisan ayının 5 inci gününden itibaren Haziran ayının 5 inci günü akşamına kadar verilecektir. Söz konusu dönemlere ilişkin Ba ve Bs bildirim formları mükelleflerin istemeleri halinde Nisan ayının 5 inci günü beklenilmeden aylık dönemler itibariyle verilebilir. Nisan dönemi ve müteakip dönemlere ilişkin bildirim formları ise aylık dönemler halinde düzenlenerek, takip eden ayın 5 inci gününden itibaren bir sonraki ayın 5 inci günü akşamına kadar verilecektir.
1.2. Bildirimlere İlişkin Hadler
1.2.1. 2008 yılı ve takip eden yıllara ilişkin mükelleflerin mal ve/veya hizmet alımları ile mal ve/veya hizmet satışlarına uygulanacak had 8.000 YTL(Yeni Türk Lirası ) olarak yeniden belirlenmiştir. Buna göre, bir kişi veya kurumdan katma değer vergisi hariç 8.000 YTL (Yeni Türk Lirası) ve üzerindeki mal ve/veya hizmet alımları, “Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)” ile; bir kişi veya kuruma katma değer vergisi hariç 8.000 YTL (Yeni Türk Lirası) ve üzerindeki mal ve/veya hizmet satışları ise “Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)” ile bildirilecektir. Limitin altında kalan alış ve satış bedelleri toplamı ise “Diğer Mal ve Hizmet Bedeli Toplamı” ( Tablo III ) bölümüne yazılacaktır (Ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak suretiyle yapılan satışların toplamı KDV hariç tutarlar olarak Tablo III’e dahil edilecektir).
1.2.2. Bildirim verme yükümlülüğünde olan, ancak, tüm alış ve satışları belirtilen hadlerin altında kalan mükellefler, söz konusu formları Tablo II dışındaki tüm bilgileri doldurmak suretiyle vermek zorundadırlar. Bu bildirimlerinde limit altında olan tüm alışları için Ba formunun, limit altında olan tüm satışları için de Bs formunun Tablo III bölümünde yer alan “Diğer Mal ve Hizmet Bedeli Toplamı” alanları doldurulacaktır.
2- BİLDİRİMLERİN VERİLME ŞEKLİ
2.1. Bildirimleri Elektronik Ortamda Vermesi Gereken Mükellefler
2.1.1. Bilanço esasına göre defter tutan ve 376 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine3 göre beyannamesini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler, Ba ve Bs bildirim formlarını da (2007 yılına ait olup 2008 yılı Şubat ayı bildirimini verecek olan mükellefler dahil olmak üzere) elektronik ortamda https://e-beyanname.mb-ggm.gov.tr adresinden vermek zorundadırlar. Ancak; Ba ve/veya Bs formlarından herhangi birinde bildirilecek mükellef sayısı 10.000 ve üzerinde olanlar, Ba ve Bs bildirimlerini Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesinden ( www.gib.gov.tr ) / Internet Vergi Dairesi / Btrans linkine (https://e-beyanname.mb-ggm.gov.tr/btrans/) bağlanarak mevcut E-Beyanname kullanıcı kodu ile göndereceklerdir.
2.1.2. Bildirimlerin elektronik ortamda verilmesinde, bildirimlerin verilmiş sayılabilmesi için onaylama işleminin yapılması şarttır. Onaylama işlemi en geç, bildirimlerin verilmesi gereken son gün saat 24:00’ten önce tamamlanmalıdır.
2.1.3. Bildirim formlarını elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler, kesinlikle kağıt ortamında bir daha bildirim formu vermeyeceklerdir. Vergi daireleri kağıt ortamında verilen (elden veya posta ile) bildirim formlarını hiçbir şekilde kabul etmeyecektir.
2.1.4. Bildirimlerin verileceği tarihten önce bağlı oldukları vergi dairesi değişen mükellefler bildirim formlarını, halen bağlı oldukları vergi dairesinin mükellefi olarak göndereceklerdir.
2.1.5. 376 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtildiği üzere “Bağlı vergi dairesi müdürlüklerinin (mal müdürlüklerinin) otomasyona geçme çalışmaları devam etmekte olduğundan, bağlı vergi dairesi müdürlüklerinin mükelleflerine bu tebliğ ve daha önceki tebliğlerle getirilmiş olan elektronik ortamda beyanname gönderme zorunluluğu, bağlı vergi dairelerinin otomasyona geçtiğinin Başkanlığımız internet sitesinden (www.gib.gov.tr) duyurulmasını izleyen otuzuncu günden itibaren başlayacaktır.” Mükellefler Ba ve Bs bildirim formlarını da bu esasa göre vereceklerdir.
2.2. Bildirimlerin Elektronik Ortamda Gönderilmesine İlişkin Esaslar
2.2.1. Elektronik ortamdaki bildirim formları, kullanıcı kodu, parola ve şifre almış mükelleflerce yerine getiriliyor ise, formu düzenleyen kısmına mükellefe ilişkin bilgiler, formdaki yeminli mali müşavir kısmına ise, varsa yeminli mali müşavirlere ilişkin bilgiler yazılacaktır.
2.2.2. Formların elektronik ortamda gönderilmesi işlemi yeminli mali müşavirlerce gerçekleştirilecek ise formu düzenleyen kısmına varsa serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavire ait bilgiler yazılacak; mükellefin serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşaviri bulunmaması halinde, bu kısma, mükellefe ait bilgiler yazılacaktır. Formu gönderen kısmına ise formu elektronik ortamda gönderen yeminli mali müşavirlerin bilgileri yazılacaktır.
2.2.3. Formların elektronik ortamda gönderilmesi işlemi, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir tarafından gerçekleştirilecek ise, formu düzenleyen kısmına serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavirin bilgileri, yeminli mali müşavir kısmına ise varsa yeminli mali müşavirlere ait bilgiler yazılacaktır.
2.3. Bildirimleri Kağıt Ortamında Vermesi Gereken Mükellefler
Bilanço esasına göre defter tutmakla birlikte, otomasyona geçmemiş mal müdürlüklerine bağlı olan mükellefler, bildirim formlarını, bağlı bulundukları mal müdürlüklerine kağıt ortamında vermek zorundadırlar.
Vergi dairesi mükellefi iken otomasyona geçmemiş mal müdürlüğüne nakil olan mükellefler, bildirim formlarını, nakil oldukları mal müdürlüğüne kağıt ortamında vereceklerdir.
3- BİLDİRİMLERİN DOLDURULMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
3.1. Genel Açıklamalar
3.1.1. 2008 yılı ve sonrası için kağıt ortamında hazırlanan formlar otomasyona geçmemiş mal müdürlüklerinde bulunmakta olup, bu formlar fotokopi ile çoğaltılarak da kullanılabilecektir (Ek:1,2,3,4). Ancak, 2007 yılı Ba ve Bs bildirimleri için 362 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ekinde yer alan ve ICR sistemlerinde okunabilecek şekilde ayrı renklerde düzenlenmiş olan formlar kullanılacak, fotokopi ile çoğaltılmış veya önceki yıllarda bastırılmış formlar kullanılmayacak, kullanılması halinde hiç verilmemiş sayılacaktır.
3.1.2. Ba ve Bs bildirim formlarının doldurulmasına ilişkin açıklamalar, kağıt ortamındaki bildirim formlarının arka yüzünde ve www.gib.gov.tr adresinde etraflıca yapılmış olup, formların bu açıklamalar çerçevesinde doldurulması gerekmektedir.
3.1.3. Bildirimler Yeni Türk Lirası (YTL) olarak doldurulacak ve 1 YTL altında kalan tutarlar dikkate alınmayacaktır. Diğer bir ifade ile, kuruş bilgileri ihmal edilecek ve bildirimlerde kesinlikle gösterilmeyecektir.
3.1.4. Bildirim formlarına belirlenen haddi aşan ithalat ve ihracat işlemleri de yazılacaktır. Ba bildirim formunun doldurulmasında, Türkiye’de mükellef olmayanlardan yapılan alımlar için satıcının vergi kimlik numarası “1111111111” olarak kodlanacaktır. Bs bildirim formunun doldurulmasında ise, Türkiye’de mükellef olmayanlara yapılan satışlar için alıcının vergi kimlik numarası “2222222222” olarak kodlanacaktır.
3.1.5. Form Ba ve Form Bs’nin Tablo II bölümlerinin doldurulması sırasında kullanılacak “ülke kodu” bilgileri tebliğ ekinde yer almaktadır (Ek: 5).
3.2. Düzeltme İşlemleri
Mükellefler, elektronik ortamda verdikleri bildirim formlarını onayladıktan veya kağıt ortamında bildirimde bulunduktan sonra, verdikleri bildirim formunda hata yaptıklarını belirlemeleri halinde düzeltme yapabilirler. Ancak, düzeltme bildirimi süresinden sonra verilmiş ise, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
Düzeltme işleminde ilk bildirim formu tamamen iptal edilmekte ve ikinci defa verilen bildirim formu geçerli kabul edilmektedir. Bu sebeple, düzeltme yapması gereken mükelleflerin, yeni bildirim formunu, daha önce bildirimde bulunulmamış gibi tüm alım-satım bilgilerini içerecek şekilde doldurmaları gerekmektedir.
Bildirimlerin sadece bir tanesinde hata yapıldığının belirtilmesi halinde, sadece hata yapılan bildirim formunun (Form Ba veya Form Bs) düzeltilmiş haliyle bildirilmesi yeterlidir.
Kağıt ortamında düzeltme amacıyla verilecek bildirim formları, otomasyona geçmemiş mal müdürlüklerine bir dilekçe ekinde verilecektir.
4- DİĞER HUSUSLAR VE CEZAİ YAPTIRIM
4.1. İşini bırakan (terk eden) mükellefler bildirim formlarını işin bırakıldığı tarihi izleyen ayın son günü akşamına kadar vermek zorundadırlar. Bu bildirimler; kullanıcı kodu, parola ve şifre almış mükelleflerce veya 3568 sayılı Kanuna istinaden yetki almış meslek mensuplarınca verilecektir. Bildirim formlarının verileceği vergi dairesi, mükelleflerin en son bağlı bulundukları vergi dairesidir.
Tasfiyesi devam eden mükellefler bildirimlerini, tasfiye süresince aylık dönemler halinde vereceklerdir. Tasfiye sonunda ise bildirimler, tasfiyenin sonuçlandığı tarihten itibaren otuz gün içinde tasfiye memuru veya 3568 sayılı Kanuna istinaden yetki almış meslek mensupları tarafından verilecektir.
4.2. Bilanço esasına göre defter tutmakta iken, işletme hesabı esasına geçen mükellefler, işletme hesabına geçtikleri yıldan itibaren bildirimde bulunmayacaklardır.
Buna karşın, işletme hesabına göre defter tutmakta iken, bilanço esasına geçen mükelleflerin, bilanço esasına geçtikleri yılın ilk ayından itibaren bildirim formu verme zorunlulukları bulunmaktadır.
4.3. Birden fazla şubesi bulunan mükellefler bildirim formlarını şube bazında değil, şube bilgilerini birleştirmek suretiyle merkezden tek bir form halinde vereceklerdir.
4.4. Bir kişi veya kurumdan yapılan alışlar Form Ba’da tek satır olarak, bir kişi veya kuruma yapılan satışlar da Form Bs’de tek satır olarak gösterilecektir.
Buna göre, aynı mükellefin birden fazla şubesinden yapılan alışlar, muhasebe sistemi gereği ayrı ayrı takip edilse bile, Form Ba’da tek satır olarak gösterilecektir. Aynı şekilde, aynı mükellefin birden fazla şubesine yapılan satışlar da, muhasebe sistemi gereği ayrı ayrı takip edilse bile, Form Bs’de tek satır olarak gösterilecektir.
4.5. Bir kişi veya kurumdan yapılmış olan ve belirlenen haddi aşan alımlar, Ba bildirim formu ile bildirilecek; bu alımların bir kısmı daha sonra iade edilmişse, bu iadeler -belirlenen haddin üzerinde olması halinde- Bs bildirim formunda satış olarak gösterilecektir.
Aynı şekilde, bir kişi veya kuruma yapılmış olan ve belirlenen haddi aşan satışlar, Bs bildirim formu ile bildirecek; bu satışların bir kısmı daha sonra iade alınmışsa, bu iadeler -belirlenen haddin üzerinde olması halinde- Ba bildirim formunda alım olarak gösterilecektir.
4.6. Herhangi bir mal ve hizmet alımına bağlı olarak, ödemenin gecikmesi suretiyle ortaya çıkan ve fatura düzenlenmek suretiyle alıcıya yansıtılan kur farkı gelirleri/giderleri de bildirimlere dahil edilecektir.
4.7. Bildirim formları özel tüketim vergisi dahil olarak doldurulacaktır. Diğer bir ifade ile, bildirim formlarını düzenlerken özel tüketim vergisi ayrıştırılmayacak, alım ve satımlar özel tüketim vergisi dahil tutarlarıyla gösterilecektir.
4.8. Mükellefler, Vergi Usul Kanununun 235 inci maddesi hükmü gereğince müstahsil makbuzu düzenlemek suretiyle yapmış oldukları alımlarını Form Ba ile bildirmek zorundadırlar. Müstahsil makbuzu ile yapılan alımlar, gelir vergisi tevkifatı yapılmadan önceki brüt tutarları ile bildirilecektir.
4.9. Bankalar, Katılım Bankaları, Aracı Kurumlar, Portföy Yönetim Şirketleri, Menkul Kıymet Yatırım Fon ve Ortaklıkları ile Sigorta Şirketleri yapmış oldukları işlemleri belirli periyotlarla Bakanlığımıza bildirdiklerinden, hizmet ve satış işlemlerinde düzenledikleri dekont bilgilerini Form Bs ile bildirmelerine gerek bulunmamaktadır.
Aynı şekilde, bu kurumların kendi aralarındaki işlemler sebebiyle düzenledikleri dekontların karşı tarafça Form Ba ile bildirilmesine de gerek bulunmamaktadır.
Ancak, bu kurumlar, faturalı olarak yaptıkları mal ve hizmet alımlarını genel esaslar çerçevesinde Form Ba ile bildirmek zorundadırlar.
4.10. Sigorta şirketleri tarafından yapılan tazminat ödemeleri fatura ile belgelendirilen bir mal veya hizmet alımına dayanıyor ise, bu alımların genel esaslar çerçevesinde katma değer vergisi hariç tutarlarıyla Ba bildirim formuna dahil edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, sigorta şirketlerinin poliçe bilgilerini Form Bs ile bildirmelerine gerek bulunmamaktadır.
4.11. Noterlerin, Kanunlarına göre vermiş oldukları noterlik hizmetlerini Bs formu ile bildirilmelerine gerek bulunmamaktadır. Aynı şekilde, noterlerde yaptırılan işlemlerin de Ba formu ile bildirilmesine gerek bulunmamaktadır.
Noterler, faturalı olarak yaptıkları mal ve hizmet alımlarını genel esaslar çerçevesinde Form Ba ile bildirmek zorundadırlar.
4.12. Döviz alım-satım işi ile uğraşanlar, belirli miktarın üzerindeki döviz alım-satım bilgilerini Bakanlığımıza bildirmek zorunda olduklarından, bu işlemlerini ayrıca Ba ve Bs bildirim formlarıyla bildirmelerine gerek bulunmamaktadır.
Ancak, bu işletmeler, faturalı olarak yaptıkları mal ve hizmet alımlarını genel esaslar çerçevesinde Form Ba ile bildirmek zorundadırlar.
Diğer taraftan, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin döviz büroları ve yetkili diğer kuruluşlardan yapmış oldukları döviz alım-satımlarını Ba ve Bs bildirim formlarına dahil etmelerine gerek bulunmamaktadır.
4.13. Kurumlar vergisinden muaf olanlar 2007 yılı ve takip eden yıllarda Ba ve Bs bildiriminde bulunmayacaklardır.
4.14. Elektrik, su, doğalgaz gibi bir hizmet tesliminin bildirim uygulaması bakımından diğer mal ve hizmet teslimlerinden farkı bulunmamaktadır. Tebliğin 1.2 No’lu bölümünde belirtilen hadlerin aşılması halinde durumuna göre Ba veya Bs bildirim formları ile bildirilecektir.
4.15. Birleşme halinde, münfesih kurum veya kurumlara ait bildirim formları bu kurumların fesih oldukları tarihteki kanuni temsilcileri tarafından verilir. Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde yapılan devirlerde ise, münfesih kurumun o dönemdeki faaliyetlerine ilişkin bildirim formları, münfesih kurumun unvanı ve vergi kimlik numarası yazılmak suretiyle devir alan kurum tarafından verilecektir.
4.16. Kağıt ortamındaki bildirim formları, mükellef ve varsa mükelleflerin 3568 sayılı Kanuna4 istinaden yetki almış serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşaviri tarafından müştereken imzalanacaktır.
4.17. Bildirim formlarını elektronik ortamda veya kağıt ortamında belirlenen süre içinde vermeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca işlem yapılacaktır.
362 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin bu tebliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilecektir.
5- OTOMASYONA GEÇMEMİŞ MAL MÜDÜRLÜKLERİNCE YAPILACAK İŞLEMLER
Ba ve Bs bildirim formları otomasyona geçmemiş mal müdürlüklerince kağıt ortamında alınacaktır. Alınan bildirimler, Form Ba ve Form Bs olarak ayrı ayrı desteler haline getirilip, bükülme ve yırtılmaya mahal vermeyecek şekilde kutulara yerleştirilecek, her kutunun üzerine içine konulan formun türü ve sayısı yazılacak ve verilme süresinin bittiği ayın son günü akşamına kadar “Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı, Yeni Ziraat Mahallesi, Etlik Caddesi No:16 06110 Dışkapı / ANKARA” adresine, taahhütlü posta ve adreste teslim şartı ile gönderilecektir.
Tebliğ olunur.
——————————
1 10/01/1961 tarih ve 10703 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
2 17/08/2006 tarih ve 26262 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
3 18/10/2007 tarih ve 26674 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
4 13/06/1989 tarih ve 20194 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Konu ile ilgili dökümanları ekte görebilirsiniz.
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 379)
Resmi Gazete Tarihi: 05.01.2008 Resmi Gazete Sayısı: 26747
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 379)
Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile ilgili bazı konularda tereddütler oluştuğu anlaşılmış olup, söz konusu tereddütleri gidermek ve uygulama birliği sağlamak amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1- Kıymetli Maden Alım/Satımında Belge Düzeni
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara İlişkin 2006-32/32 No.lu Tebliğ1 ile yetkili müesseselere; Kıymetli Madenler Borsasına üye olmak kaydıyla, ilgili yönetmelik ve mevzuat hükümleri çerçevesinde işlenmemiş kıymetli madenler ile barlar veya külçeler halindeki işlenmiş kıymetli madenlerin ithalini, ihracını ve söz konusu Borsada sürdürülmekte olan kıymetli madenlere ilişkin işlemleri yapma ve Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından üretilen basılı altınlar (milli ziynet, meskük vb.) ile bir kilogramdan küçük külçe şeklindeki standart altınların alım satımını yapma yetkisi verilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-g maddesi uyarınca (dahilde ve ithalde) külçe altın ve külçe gümüş teslimleri katma değer vergisinden müstesnadır. Ancak altın ve gümüşten mamul veya altın ve gümüş ihtiva eden ziynet eşyaları ile sikke altın ve gümüşlerin teslim ve ithali genel oranda (%18) katma değer vergisine tabi olup, aynı Kanunun 23 üncü maddesine göre söz konusu mamullerin teslim ve ithalinde matrah, külçe altın ve külçe gümüş bedeli düşüldükten sonra kalan tutardır.
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi ile Maliye Bakanlığı, mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye ve bunlarda değişiklik yapmaya yetkili kılınmıştır.
Anılan hükmün Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara İlişkin 2006-32/32 No.lu Tebliğ ile kendilerine kıymetli maden alım/satım yapma yetkisi verilen yetkili müesseselere; 1/3/2008 tarihinden geçerli olmak üzere, kıymetli maden alımında “Kıymetli Maden Alım Belgesi”, satımında da “Kıymetli Maden Satım Belgesi” düzenleme zorunluluğu getirilmiş ve bu belgelerin Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi gereken belgeler kapsamına alınması uygun görülmüştür. Dileyen mükelleflerin anılan tarihten önce de söz konusu belgeleri düzenlemeleri mümkün bulunmaktadır.
Birer örneği Tebliğ ekinde bulunan (EK: 1, 2) Kıymetli Maden Alım/Satım Belgelerinde; düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası, belgeyi düzenleyen yetkili müessesenin iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, kıymetli madeni alan/satan kişinin veya kuruluşun adı-soyadı/unvanı ve vergi kimlik numarası, kıymetli madenin cinsi, fiyatı, miktarı, tutarı ve bu tutara isabet eden katma değer vergisinin bulunması zorunludur.
Kıymetli Maden Alım/Satım Belgeleri en az bir asıl bir örnek olarak düzenlenecek ve aslı, kıymetli maden alan ya da satan kişiye verilecektir. Bu belgelerin ikiden fazla örnek olarak düzenlenmesi halinde her birinin kaçıncı örnek olduğu belirtilecektir.
Yukarıda sayılan bilgileri taşıması şartıyla belgelerin bilgisayar kullanmak suretiyle düzenlenmesi de mümkün bulunmaktadır.
Bilgisayarla düzenlenenler de dahil olmak üzere anılan belgeler, vergi dairesi başkanlıklarıyla veya defterdarlıklarla anlaşması bulunan matbaalara bastırılmak ya da noterlere tasdik ettirilmek suretiyle kullanılacak ve belgelerde belirli bir ebat aranılmayacaktır.
Matbaa işletmecileri, noterler ve yetkili müesseseler; Kıymetli Maden Alım/Satım Belgelerinin basımında, Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik2 hükümlerine ve bu konuda Bakanlıkça belirlenmiş olan diğer esaslara uyacaklardır.
Yukarıda belirtilen şartlara uygun olarak belge düzenlenmediğinin veya gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin tespiti halinde, mükellefler adına Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
2- Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunan Hekimler (Diş Hekimleri ile Veteriner Hekimler Dahil) Tarafından Kullanılacak Kredi Kartı Okuyucuları
Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin son fıkrasında Maliye Bakanlığının düzenlenmesi mecburi olan belgelerde bulunması gereken zorunlu bilgileri belirlemeye yetkili olduğu hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun Mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının 1 numaralı bendinde de Maliye Bakanlığının, tutulması veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya, bu Kanuna göre tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve düzenlenmesi zorunluluğunu kaldırmaya; 6 numaralı bendinde ise vergi güvenliğini sağlamak amacıyla niteliklerini belirleyip onayladığı elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar ve sistemleri kullandırmaya, uygulamaya dair usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
Söz konusu hükümlerle Bakanlığımıza tanınan yetkilere dayanılarak, serbest meslek faaliyeti icra eden hekimlerin (diş hekimleri ile veteriner hekimler dahil), iş yerlerinde bu Tebliğde belirtilen özellikleri haiz kredi kartı okuyucularından (bundan böyle POS -Point of Sale- olarak anılacaktır) bulundurmaları ve kredi kartı ile yapılan ödemelerde bu cihazları kullanmaları zorunluluğu getirilmiş ve bu cihazlarla düzenlenecek POS fişlerinin, anılan mükelleflerce yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş “serbest meslek makbuzu” olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.
2.1- Cihazların ve Belgelerin Özellikleri
Anılan hekimlerce kullanılacak POS cihazları ve bunlar tarafından üretilen belgelerin, serbest meslek faaliyeti kapsamında elde edilen kazancın Vergi Usul Kanununa göre belgelendirilmesini sağlayacak şekilde aşağıda sayılan özellikleri haiz olması gerekmektedir.
a) Ek 3’teki örnekte belirtildiği şekilde belge üzerinde; mükellef bilgileri, tarih, saat, sıra no, hizmetin cinsi, vergi dahil tutarı vb. bilgiler ve “Bu belge V.U.K. uyarınca serbest meslek makbuzu yerine geçen belge hükmündedir.” ibaresi yer alacaktır.
b) POS’lardan her günün sonunda günlük kapanış raporu (Z raporu) alınabilecektir.
POS’lar, yukarıda sayılan özellikleri haiz olup olmadığının tespitine yönelik olarak Bakanlığımızca herhangi bir onay işlemine tabi tutulmayacaktır. Ancak şekil ve muhtevası itibariyle Ek 3’teki örneğe uygun olmayan POS fişleri, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş belge hükmünde sayılmayacaktır.
2.2- POS Cihazlarında Kullanılacak Kağıt Rulolar
Yukarıda özellikleri belirtilen POS cihazları kullanılmak suretiyle düzenlenen belgelerdeki bilgiler tam (anlaşılabilir kısaltmalar olabilir) ve açık olacak, silik ve okunaksız belge verilmeyecektir.
Piyasadaki POS’ların bir kısmında halen kullanılmakta olan mikrokapsüllü karbonsuz kopyalama kağıtları (Dekaform Self Contained vb.) darbe, katlanma, kırışma gibi etkilerle kolaylıkla kararıp silinmekte ve fişler okunamaz hale gelmektedir. Bu nedenle, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş belge hükmünde belge verme özelliğine sahip POS’larda, üzerindeki bilgiler kolaylıkla kararıp silinen mikrokapsüllü karbonsuz kopyalama kağıt ruloları kullanılmayacaktır.
Termal kağıt ruloların kullanılması halinde ise bu ruloların;
a) Türk Standartları Enstitüsünce onaylanmış,
b) Arka ortasına birbirinden en fazla 50 milimetre aralıkta ve rulo uzunluğu boyunca, kağıdı üreten firmanın logosunun (kısa adı veya baş harfleri) ve kağıdın numarasının basılmış,
c) Yine arkasında ve kağıdın kenarına 20 milimetreyi geçmeyen aralıklarla aşağıdaki sıra dahilinde,
– Onaylayan kurumun kısa adının (en fazla 4 karakter),
– Onayın tarih ve sayısının,
– Başına “SKT” işareti konularak, 7 yıldan az olmamak üzere son kullanma tarihinin (ay/yıl) yazılmış,
olması şarttır.
Mükelleflerin söz konusu termal kağıt rulolarını, belgelerin muhafaza ve ibraz mecburiyetine ilişkin yükümlülüklerinin de gereği olarak, ısısı +35 dereceyi geçmeyen, nem oranı % 80’in altında olan ortamlarda, ışık geçirmeyen ve kağıda zarar vermeyen kutularda saklanmaları gerekmektedir.
2.3- Uygulama Usul ve Esasları
a) Anılan mükellefler, 1/6/2008 tarihinden itibaren işyerlerinde bu Tebliğde belirtilen özelliklere sahip POS’ları bulunduracaklar ve kullanacaklar; söz konusu şartları taşımayan POS’ları kullanamayacaklardır. Bahsi geçen mükellefler gerekli şartları taşımayan POS’ları 1/6/2008 tarihinden itibaren mevcut halleri ile kullanamayacaklarından, bu cihazlar sahipleri (bankalar, katılım bankaları vb.) tarafından ya toplanacak ya da bu Tebliğde yer alan esas ve usullere uygun hale getirilecektir.
b) Söz konusu mükellefler, bu Tebliğ ile bulundurma ve kullanma zorunluluğu getirilen POS’ları kullanmak suretiyle yaptıkları tahsilatlarda müşterilerine bu POS’lardan çıkan belgeleri verecekler, müşteri tarafından talep edilse dahi başkaca bir belge düzenlemeyeceklerdir.
c) Bahsi geçen POS cihazlarının özelliğinden ve kredili satışlara ilişkin mevzuattan dolayı belgenin birinci nüshasının mükellefte kalması durumunda, müşteriye verilen ikinci nüsha, vergi uygulamalarında asıl belge gibi mütalaa edilecektir.
d) Anılan mükellefler, bu POS’ları kullanmak suretiyle hizmet ifasında bulundukları her günün sonunda kapanış raporu almak ve bu raporları gerektiğinde Bakanlığımız görevlilerine ibraz etmek üzere muhafaza etmek zorundadırlar.
e) Mükelleflerin işyerlerinde bu Tebliğde öngörülen POS’ları kullanıyor olmaları serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyetlerini kaldırmamaktadır. Zira bedeli kredi kartı kullanılmaksızın ödenen hizmetler için POS’ların kullanılması söz konusu olmamaktadır. Bu durumda, anılan mükelleflerin bedelini kredi kartı kullanılmaksızın (nakit, çek, havale vb. olarak) tahsil ettikleri hizmetler için Vergi Usul Kanununa göre serbest meslek makbuzu düzenlemeleri gerekmektedir.
2.4- Ceza
Bu Tebliğ kapsamındaki mükelleflerden 1/6/2008 tarihinden itibaren;
a) Bu Tebliğde belirtilen özellikleri haiz POS cihazlarını iş yerlerinde bulundurmayan veya iş yerinde bulundurmakla beraber Tebliğde öngörülen şartları taşımayan cihazları kullandıkları tespit edilenlere, Vergi Usul Kanununun mükerrer 355/1 inci maddesine göre özel usulsüzlük,
b) Tebliğde belirtilen özellikleri haiz POS cihazlarını kullanmakla birlikte bunlarda 3 üncü bölümde açıklanan özellikleri taşımayan kağıt ruloları kullandığı veya günlük kapanış raporu almadığı tespit edilen mükelleflere ise her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere, Vergi Usul Kanununun 352/II-7 nci maddesine göre ikinci derece usulsüzlük,
cezası kesilecektir.
3- Anlaşmalı Eczanelerce Sosyal Güvenlik Kurumu Adına Düzenlenen Faturalarda Süre
336 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde3 eczanelerin, çalışanlarının reçetelerini karşılamak üzere sözleşme yaptıkları kamu kuruluşları ile sınırlı olmak üzere, ilgili kuruluşların çalışanlarına yaptıkları ilaç teslimlerinde kamu kuruluşlarınca karşılanacak paya ilişkin tutarı içeren faturayı, ay sonunda tüm çalışanlar için ve tek bir fatura şeklinde düzenleyebilecekleri belirtilmişti.
Bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren, Sosyal Güvenlik Kurumunun da 336 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uygulamasında, eczanelerle anlaşma yapılan kamu kuruluşları kapsamında değerlendirilmesi uygun görülmüştür.
Anılan Kurumla anlaşmalı eczanelerce de söz konusu Kuruma (anılan Tebliğde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde, çalışanlar, emeklileri ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilere ait ilaç teslimleri için) ay sonunda tek bir fatura düzenlenebilecektir.
4- İlaç Satış Mümessilleri Tarafından Taşınan Promosyon Ürünleri ile Numune İlaçlarda Sevk İrsaliyesi Düzenlenip Düzenlenmeyeceği
Bakanlığımıza yansıyan olaylardan, ilaç satış mümessillerinin hekimlere verilmek üzere, tanıtım amaçlı olarak beraberlerinde bulundurdukları ve ticari mal kapsamında olmayan promosyon ürünleri ile numune ilaçlar için sevk irsaliyesi düzenlenip düzenlenmeyeceği hususunda tereddüde düşüldüğü anlaşılmıştır.
Vergi Usul Kanununun 230 uncu maddesinin 5 numaralı bendi uyarınca, satılan malların alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması zorunludur.
Bu itibarla, ticari mal niteliğinde olmayan broşür, bloknot, kalem gibi promosyon ürünleri ile numune ilaçların, hekimlere verilmek üzere firmaların satış mümessilleri tarafından taşınması sırasında (ticari mal sevkiyatı izlenimi verecek büyüklükte veya mahiyette olmamak şartıyla) sevk irsaliyesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.
5- 3568 Sayılı Kanununa Göre Yetki Almış Meslek Mensuplarına ve Avukatlık Kanununa Göre Yetki Verilen Avukatlara Uzlaşma Görüşmelerinde İbraz Etme Zorunluluğu Getirilen Belgeler
Uzlaşma Yönetmeliğinin4 10 uncu maddesinde, mükelleflerin uzlaşma talebinin kabul edilmesi üzerine yapılacak uzlaşma görüşmelerinde, 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanununa göre kurulan meslek odalarından bir meslek mensubunun da (Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir) bulundurulabileceği, ancak bu kişilerin uzlaşma ile ilgili tutanaklara imza atamayacakları belirtilmiştir.
Uygulamada, uzlaşma görüşmelerine mükellefle birlikte hukuki yardımda bulunmak üzere avukatların da katılmaları mümkün bulunmaktadır.
Bundan böyle (Bu Tebliğin yayımı tarihine kadar uzlaşma günü tayin edilmemiş uzlaşma talepleri dahil olmak üzere) anılan meslek mensupları ile avukatların, uzlaşma görüşmelerine katılabilmelerinin hukuki bir belgeye (sözleşme, vekaletname vb.) dayandırılması ve söz konusu belgenin aslı veya onaylı bir örneğinin uzlaşma görüşmesi sırasında komisyona ibraz edilmesi uygun görülmüştür.
Söz konusu belge, mükellefin uzlaşma komisyonundaki dosyasında muhafaza edilecek; birer fotokopisi de meslek mensubu ve/veya avukatın tarh dosyasına konulmak üzere ilgili vergi dairelerine gönderilecektir.
Tebliğ olunur.
1 22/9/2006 tarih ve 26297 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
2 2/2/1985 tarih ve 18654 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
3 29/7/2004 tarih ve 25537 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
4 3/2/1999 tarih ve 23600 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Konu ile ilgili dökümanları ekte görebilirsiniz.
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 362)
Resmi Gazete Tarihi: 17.08.2006 Resmi Gazete Sayısı: 26262
VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 362) Kapsam Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun1 148, 149 ve Mükerrer 257 nci maddelerinin verdiği yetkiye dayanılarak, 350 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği2 ile bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını “Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)” ile; mal ve hizmet satışlarını ise “Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)” ile bildirmeleri hususunda yükümlülük getirilmişti. Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin mal ve hizmet alımları ile mal ve hizmet satışlarının 2005 yılı ve müteakip yıllarda bildirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile bildirim hadleri bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır. 1- BİLDİRİMLERİN DÖNEMİ, VERİLME ZAMANI ve HADLERİ 1.1. Bildirimlerin Dönemi ve Verilme Zamanı Ba ve Bs bildirim formları takvim yılı itibarıyla düzenlenir ve müteakip yılın Şubat ayı içinde verilir. Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler de, Ba ve Bs bildirim formlarını, tabi oldukları özel hesap dönemi itibarıyla değil, takvim yılı itibarıyla düzenlerler. 1.2. Bildirimlere İlişkin Hadler Bir kişi veya kurumdan yapılan katma değer vergisi hariç 30.000 YTL (Yeni Türk Lirası) ve üzerindeki mal ve hizmet alımları, “Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)” ile; bir kişi veya kuruma yapılan katma değer vergisi hariç 30.000 YTL (Yeni Türk Lirası) ve üzerindeki mal ve hizmet satışları ise “Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)” ile bildireceklerdir. 2- BİLDİRİMLERİN VERİLME ŞEKLİ 2.1. Bildirimleri Elektronik Ortamda Vermesi Gereken Mükellefler 2.1.1. Bilanço esasına göre defter tutan ve bildirimlerin ilgili olduğu yıla ait Gelir ve Kurumlar Vergisi beyannamesini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler, Ba ve Bs bildirim formlarını elektronik ortamda vermek zorundadırlar. Mal Müdürlüklerine bağlı olan mükellefler hariç olmak üzere, bildirimlerini elektronik ortamda vermek zorunda olmayan mükellefler, istemeleri halinde bildirimlerini elektronik ortamda verebilirler. 2.1.2. Bildirimlerin elektronik ortamda verilmesinde, bildirimlerin verilmiş sayılabilmesi için onaylama işleminin yapılması şarttır. Onaylama işlemi, en geç, bildirimlerin verilmesi gereken son gün saat 24:00’den önce tamamlanmalıdır. 2.1.3. Bildirim formlarını elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler kesinlikle kağıt ortamında bildirim formu vermeyeceklerdir. Elektronik ortamda verilmesi gerekirken kağıt ortamında verilen (elden veya posta ile) bildirim formları hiç verilmemiş sayılacaktır. 2.1.4. Bildirimlerin verileceği tarihten önce bağlı oldukları vergi dairesi değişen mükelleflerden bildirim formlarını elektronik ortamda vermek zorunda olanlar ya da elektronik ortamda vermek isteyenler, bildirim formlarını, halen bağlı oldukları vergi dairesinin mükellefi olarak göndereceklerdir. 2.2. Bildirimlerin Elektronik Ortamda Gönderilmesine İlişkin Esaslar 2.2.1. Elektronik ortamdaki bildirim formları, kullanıcı kodu, parola ve şifre almış mükelleflerce yerine getiriliyor ise, formu düzenleyen kısmına mükellefe ilişkin bilgiler, formdaki yeminli mali müşavir kısmına ise, yeminli mali müşavirlere ilişkin bilgiler yazılacaktır. 2.2.2. Formların elektronik ortamda gönderilmesi işlemi yeminli mali müşavirlerce gerçekleştirilecek ise formu düzenleyen kısmına varsa serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavire ait bilgiler yazılacak; mükellefin serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşaviri bulunmaması halinde, bu kısma, mükellefe ait bilgiler yazılacaktır. Formu gönderen kısmına ise formu elektronik ortamda gönderen yeminli mali müşavirlerin bilgileri yazılacaktır. 2.2.3. Formların elektronik ortamda gönderilmesi işlemi, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir tarafından gerçekleştirilecek ise, formu düzenleyen kısmına serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavirin bilgileri, yeminli mali müşavir kısmına ise yeminli mali müşavirlere ait bilgiler yazılacaktır. 2.3. Bildirimleri Kağıt Ortamında Vermesi Gereken Mükellefler Bilanço esasına göre defter tutmakla birlikte, ilgili yıla ait gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olmayan mükellefler ile Mal Müdürlüklerine bağlı olan mükellefler, bildirim formlarını, bağlı bulundukları vergi dairesi veya Mal Müdürlüklerine kağıt ortamında vermek zorundadırlar. Vergi dairesi mükellefi iken Mal Müdürlüğüne nakil olan mükellefler, bildirim formlarını, nakil oldukları Mal Müdürlüğüne kağıt ortamında vereceklerdir. 3- BİLDİRİMLERİN DOLDURULMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR 3.1. Genel Açıklamalar 3.1.1. Ba ve Bs bildirim formları, bildirimleri kağıt ortamında verecek mükellefler için ICR sistemlerinde okunabilecek şekilde ayrı renklerde düzenlenmiştir. (Ek: 1, 2) 3.1.2. Ba ve Bs bildirim formlarının doldurulmasına ilişkin açıklamalar, kağıt ortamındaki bildirim formlarının arka yüzünde ve www.gelirler.gov.tr adresinde etraflıca yapılmış olup, formların bu açıklamalar çerçevesinde doldurulması gerekmektedir. 3.1.3. Kağıt ortamında özel olarak bastırılan formlar vergi dairelerinde ve Mal Müdürlüklerinde bulunmaktadır. Fotokopi ile çoğaltılmış veya önceki yıllarda bastırılmış formlar kullanılmayacak, kullanılması halinde hiç verilmemiş sayılacaktır. 3.1.4. Bildirimler Yeni Türk Lirası (YTL) olarak doldurulacak ve 1 Yeni Türk Lirasının altında kalan tutarlar dikkate alınmayacaktır. Diğer bir ifade ile, kuruş bilgileri ihmal edilecek ve bildirimlerde gösterilmeyecektir. 3.1.5. Bildirim formlarına belirlenen haddi aşan ithalat ve ihracat işlemleri de yazılacaktır. Ba bildirim formunun doldurulmasında, Türkiye’de mükellef olmayanlardan yapılan alımlar için satıcının vergi kimlik numarası “1111111111” olarak kodlanacaktır. Bs bildirim formunun doldurulmasında ise, Türkiye’de mükellef olmayanlara yapılan satışlar için alıcının vergi kimlik numarası “2222222222” olarak kodlanacaktır. 3.1.6. Form Ba ve Form Bs’nin Tablo II bölümlerinin doldurulması sırasında kullanılacak “ülke kodu” bilgileri tebliğ ekinde yer almaktadır. (Ek: 3) 3.1.7. Bildirim verme yükümlülüğünde olan mükellefler, belirtilen hadlerin altında kalması sebebiyle bildirilecek alım-satımları bulunmasa bile bildirim formlarını vermek zorundadırlar. Bu mükellefler, bildirim formlarını, alım-satım bilgileri dışındaki tüm bilgileri eksiksiz olarak doldurmak suretiyle vereceklerdir. 3.2. Düzeltme İşlemleri Mükelleflerin, elektronik ortamda verdikleri bildirim formlarını onayladıktan veya kağıt ortamında bildirimde bulunduktan sonra, verdikleri bildirim formunda hata yaptıklarını belirlemeleri halinde, bildirim süresinin dolmamış olması şartıyla düzeltme yapabilirler. Düzeltme işleminde ilk bildirim formu tamamen iptal edilmekte ve ikinci defa verilen bildirim formu geçerli kabul edilmektedir. Bu sebeple, düzeltme yapması gereken mükelleflerin, yeni bildirim formunu, daha önce bildirimde bulunulmamış gibi tüm alım-satım bilgilerini içerecek şekilde doldurmaları gerekmektedir. Bildirimlerin sadece bir tanesinde hata yapıldığının belirtilmesi halinde, sadece hata yapılan bildirim formunun (Form Ba veya Form Bs) düzeltilmiş haliyle bildirilmesi yeterlidir. Kağıt ortamında düzeltme amacıyla verilecek bildirim formları, bağlı olunan vergi dairesi veya Mal Müdürlüğüne bir dilekçe ekinde verilecektir. 4- DİĞER HUSUSLAR VE CEZAİ YAPTIRIM 4.1. Bildirimlerin ilgili olduğu yılda Bilanço esasına göre defter tutan, ancak, bildirimlerin verileceği tarihten önce işlerini terk eden mükellefler de bildirim formlarını vereceklerdir. Bu durumda, bildirim formlarının verileceği vergi dairesi, bu mükelleflerin en son bağlı bulundukları vergi dairesidir. 4.2. Bildirimlerin ilgili olduğu yılda Bilanço esasına göre defter tutan, ancak, müteakip yıldan itibaren işletme hesabı esasına geçen mükellefler de bildirim formlarını vereceklerdir. Buna karşın, bildirim formlarının ait olduğu yıl işletme hesabına göre defter tutan, ancak, müteakip yıldan itibaren bilanço esasına geçen mükelleflerin bildirim formu verme zorunlulukları bulunmamaktadır. 4.3. Birden fazla şubesi bulunan mükellefler bildirim formlarını şube bazında değil, şube bilgilerini konsolide etmek suretiyle merkezden vereceklerdir. 4.4. Bir kişi veya kurumdan yapılan alışlar Form Ba’da tek satır olarak, bir kişi veya kuruma yapılan satışlar da Form Bs’de tek satır olarak gösterilecektir. Buna göre, aynı mükellefin birden fazla şubesinden yapılan alışlar, muhasebe sistemi gereği ayrı ayrı takip edilse bile, Form Ba’da tek satır olarak gösterilecektir. Aynı şekilde, aynı mükellefin birden fazla şubesine yapılan satışlar da, muhasebe sistemi gereği ayrı ayrı takip edilse bile, Form Bs’de tek satır olarak gösterilecektir. 4.5. Bir kişi veya kurumdan yapılmış olan ve belirlenen haddi aşan alımlar, Ba bildirim formu ile bildirilecek; bu alımların bir kısmı daha sonra iade edilmişse, bu iadeler -belirlenen haddin üzerinde olması halinde- Bs bildirim formunda satış olarak gösterilecektir. Aynı şekilde, bir kişi veya kuruma yapılmış olan ve belirlenen haddi aşan satışlar, Bs bildirim formu ile bildirecek; bu satışların bir kısmı daha sonra iade alınmışsa, bu iadeler -belirlenen haddin üzerinde olması halinde- Ba bildirim formunda alım olarak gösterilecektir. 4.6. Herhangi bir mal ve hizmet alımına bağlı olarak, ödemenin gecikmesi suretiyle ortaya çıkan ve fatura düzenlenmek suretiyle alıcıya yansıtılan kur farkı gelirleri de bildirimlere dahil edilecektir. 4.7. Bildirim formları özel tüketim vergisi dahil olarak doldurulacaktır. Diğer bir ifade ile, bildirim formlarını düzenlerken özel tüketim vergisi ayrıştırılmayacak, alım ve satımlar özel tüketim vergisi dahil tutarlarıyla gösterilecektir. 4.8. Mükellefler, Vergi Usul Kanununun 235. maddesi hükmü gereğince müstahsil makbuzu düzenlemek suretiyle yapmış oldukları alımlarını Form Ba ile bildirmek zorundadırlar. Müstahsil makbuzu ile yapılan alımlar, gelir vergisi tevkifatı yapılmadan önceki brüt tutarları ile bildirilecektir. 4.9. Bankalar, Özel Finans Kurumları, Aracı Kurumlar, Portföy Yönetim Şirketleri, Menkul Kıymet Yatırım Fon ve Ortaklıkları ile Sigorta Şirketleri yapmış oldukları işlemleri belirli periyotlarla Bakanlığımıza bildirdiklerinden, hizmet ve satış işlemlerinde düzenledikleri dekont bilgilerini Form Bs ile bildirmelerine gerek bulunmamaktadır. Aynı şekilde, bu kurumların kendi aralarındaki işlemler sebebiyle düzenledikleri dekontların karşı tarafça Form Ba ile bildirilmesine de gerek bulunmamaktadır. Ancak, bu kurumlar, faturalı olarak yaptıkları mal ve hizmet alımlarını genel esaslar çerçevesinde Form Ba ile bildirmek zorundadırlar. 4.10. Sigorta şirketleri tarafından yapılan tazminat ödemeleri fatura ile belgelendirilen bir mal veya hizmet alımına dayanıyor ise, bu alımların genel esaslar çerçevesinde katma değer vergisi hariç tutarlarıyla Ba bildirim formuna dahil edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, sigorta şirketlerinin poliçe bilgilerini Form Bs ile bildirmelerine gerek bulunmamaktadır. 4.11. Noterlerin Kanunlarına göre vermiş oldukları noterlik hizmetlerini Bs formu ile bildirilmelerine gerek bulunmamaktadır. Aynı şekilde, noterlerde yaptırılan işlemlerin de Ba formu ile bildirilmesine gerek bulunmamaktadır. Noterler, faturalı olarak yaptıkları mal ve hizmet alımlarını genel esaslar çerçevesinde Form Ba ile bildirmek zorundadırlar. 4.12. Döviz alım-satım işi ile uğraşanlar, belirli miktarın üzerindeki döviz alım-satım bilgilerini Bakanlığımıza bildirmek zorunda olduklarından, bu işlemlerini ayrıca Ba ve Bs bildirim formlarıyla bildirmelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak, bu işletmeler, faturalı olarak yaptıkları mal ve hizmet alımlarını genel esaslar çerçevesinde Form Ba ile bildirmek zorundadırlar. Diğer taraftan, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin döviz büroları ve yetkili diğer kuruluşlardan yapmış oldukları döviz alım-satımlarını Ba ve Bs bildirim formlarına dahil etmelerine gerek bulunmamaktadır. 4.13. Elektrik, su, doğalgaz gibi mal veya hizmet teslimlerinin bildirim uygulaması bakımından diğer mal ve hizmet teslimlerinden farkı bulunmamaktadır. Bu gibi mal veya hizmet tutarları, Tebliğin 1.2 no’lu bölümünde belirtilen hadleri aşması halinde durumuna göre Ba veya Bs bildirim formları ile bildirilecektir. 4.14. Birleşme halinde, münfesih kurum veya kurumlara ait bildirim formları bu kurumların fesih oldukları tarihteki kanuni temsilcileri tarafından verilir. Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde yapılan devirlerde ise, münfesih kurumun o dönemdeki faaliyetlerine ilişkin bildirim formları, münfesih kurumun unvanı ve vergi kimlik numarası yazılmak suretiyle devir alan kurum tarafından verilecektir. 4.15. Kağıt ortamındaki bildirim formları, mükellef ve varsa mükelleflerin 3568 sayılı Kanuna3 istinaden yetki almış serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşaviri tarafından müştereken imzalanacaktır. 4.16. Bildirim formlarını elektronik veya kağıt ortamında belirlenen süre içinde vermeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi hükmü uyarınca işlem yapılacaktır. Ayrıca, bu mükellefler, öncelikli olarak incelemeye sevk edilecektir. 4.17. 2005 yılına ait bildirim formları (Form Ba ve Form Bs), 2006 yılı Eylül ayı içinde verilecektir. Özel hesap dönemine tabi olan mükellefler, bildirim formlarını, tabi oldukları özel hesap dönemi itibarıyla değil, takvim yılı itibarıyla düzenleyeceklerdir. Buna göre, özel hesap dönemine tabi mükellefler de dahil olmak üzere 2006 yılı Eylül ayı içinde verilecek bildirim formları, 1/1/2005 – 31/12/2005 tarihleri arasındaki alım-satım bilgilerine göre düzenlenecektir. 2006 yılı ve sonraki yıllara ait bildirim formları (Form Ba ve Form Bs) ise takip eden yılın Şubat ayı içinde verilecektir. 5- VERGİ DAİRELERİ ve MAL MÜDÜRLÜKLERİNCE YAPILACAK İŞLEMLER 5.1. Vergi Dairelerince Yapılacak İşlemler Vergi Dairelerine kağıt ortamında getirilen bildirim formlarının alınmasından önce, mükellefin elektronik ortamda bildirim verme zorunluluğunda olup olmadığı hususu araştırılacak ve bildirimlerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükelleflerden kağıt ortamında bildirim kabul edilmeyecektir. Mükellefin elektronik ortamda bildirim vermek zorunluluğunda olmadığının belirlenmesi halinde, mükellef tarafından kağıt ortamında verilen bildirim formları VEDOP üzerinden sisteme kaydedilecek ve sistemden üretilen bildirim formu alındısı mükellefe verilecektir. Kağıt ortamında verilen bildirim formları mükellefin tarh dosyasında muhafaza edilecektir. 5.2. Mal Müdürlüklerince Yapılacak İşlemler Ba ve Bs bildirim formları Mal Müdürlüklerince kağıt ortamında alınacaktır. Alınan bildirimler, Form Ba ve Form Bs olarak ayrı ayrı desteler haline getirilip, bükülme ve yırtılmaya mahal vermeyecek şekilde kutulara yerleştirilecek, her kutunun üzerine içine konulan formun türü ve sayısı yazılacak ve verilme süresinin bitimini takip eden ay içerisinde “Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı, Yeni Ziraat Mahallesi, Etlik Caddesi No:16 06110 Dışkapı/ANKARA” adresine, taahhütlü posta ve adreste teslim şartı ile gönderilecektir. 6- YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN DÜZENLEMELER 350 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği bu Tebliğin yayımlanması ile yürürlükten kaldırılmıştır. Tebliğ olunur. ——————————— 1 10/1/1961 tarih ve 10703 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. 2 21/7/2005 tarih ve 25882 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. 3 1/6/1989 tarih ve 20194 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. İlgili Dökümanları ekte görebilirsiniz. |
SOSYAL SİGORTALAR KURUMU SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER İLE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERCE İŞYERİ KAYITLARININ İNCELENMESİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ
Resmi Gazete Tarihi: 08.12.2004 Resmi Gazete Sayısı: 25664
SOSYAL SİGORTALAR KURUMU SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER İLE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERCE İŞYERİ KAYITLARININ İNCELENMESİNİN USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ Amaç Madde 1 — Bu Tebliğin amacı, 14/07/2004 tarih ve 25522 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigortalar Kurumu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak meslek mensuplarınca tanzim edilecek raporların usul ve esaslarını düzenlemektir. Kapsam Madde 2 — Bu Tebliğ, Kurumdan ilişiksizlik belgesi alması gereken ve Kurumda müstakilen tescil edilmiş olan ihaleli işler ile özel bina inşaatı işyerleri işverenlerini kapsar. Tanımlar Madde 3 — Bu Tebliğde geçen;
İnceleme Madde 4 — İhale konusu işler ile özel bina inşaatı işyerleri ile ilgili olarak Kurumdan ilişiksizlik belgesi talep eden işverenlerin işyeri kayıtları; Kurumun denetim yetkisi saklı kalmak kaydıyla bu işyerlerinden dolayı Kuruma bildirilen işçilik, başka bir anlatımla sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançlar tutarının işyeri kayıtları ile uygunluğu ve Kuruma yeterli işçilik bildirilmediğinin saptanması halinde, bildirilmiş olması gereken fark işçilik tutarının tespiti amacıyla 01/06/1989 tarih ve 3568 sayılı Kanuna göre, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğince ruhsat verilmiş çalışanlar kütüğüne kayıtlı meslek mensupları tarafından incelenebilecektir. İncelemede Dikkate Alınacak Hususlar Madde 5 — İnceleme aşağıdaki esaslar dahilinde yapılır. a) İhale konusu işlerde; Meslek mensuplarınca, ihale konusu işlerden dolayı Kuruma yeterli işçilik miktarının bildirilmiş olup olmadığının tespiti amacıyla Yönetmeliğin 1 ve 2 nolu ekinde yayımlanan şekle uygun olarak düzenlenecek raporlarda, Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (a) fıkrasında belirtilen hususların yanı sıra; 1) İhale konusu işin kesin kabulünün ya da geçici kabulünün noksansız yapıldığına ilişkin bilgilere, bu hususları kanıtlayan ihale makamının yazısı da eklenerek, 2) İhale konusu iş ile ilgili malzeme fiyat farkı ve akreditif bedeli varsa, her birinin tutarı ayrı ayrı belirtilmek suretiyle ve bu ödemeler dahil edilerek işverene idarece ödenen toplam istihkak miktarına, 3) İşin tanımı yapılarak incelemede dikkate alınan asgari işçilik oranına, 4) İşin sözleşmesinde çalıştırılacak işçi sayısının belli olup olmadığına, belli ise öncelikle bu işçilerin sigortalılık niteliğine, ücretlerinin işyeri kayıtlarına muhasebe usul ve kaidelerine uygun olarak intikal ettirilip ettirilmediğine, ayrıca bunların prime esas kazançları ile prim ödeme gün sayılarının Kuruma eksiksiz bildirilmiş olup olmadığına, sözleşmede çalıştırılması öngörülen işçi sayısı nazara alınarak, işyeri kayıtlarından çalıştırıldığı tespit edilen işçiler ile ücretlerine aylar itibariyle, 5) İdarece, işverene ödemelerin/istihkakların döviz şeklinde yapılması halinde döviz tutarının, ödemenin yapıldığı tarihteki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen döviz satış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek bulunan tutara, 6) İhaleli işin birden fazla konuyu kapsıyor olması ve her bir işin asgari işçilik oranının bilinmesi halinde, işverenin bu husustaki yazılı isteğinin Kuruma ayrıca dilekçe ile bildirilmesi kaydıyla, bu işlerin en yükseğine ilişkin asgari işçilik oranı dikkate alınarak yapıldığına, Açıkça ve ayrıntılı olarak yer verilecektir. b) Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan özel bina inşaatı işyerlerinde; Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (b) fıkrasında belirtilen hususların yanı sıra; meslek mensuplarınca işyeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda; 1- Özel bina inşaatlarının maliyet bedeli, binanın ruhsatnamesinde kayıtlı yüzölçümü ile sınıfı ve grubuna göre belirlenen birim maliyet bedelinin çarpımı suretiyle hesaplanacaktır. Ancak, işyeri kayıtlarından saptanacak maliyetin daha fazla olması halinde, Kuruma bildirilmiş olması gereken asgari işçilik miktarının hesabı bu maliyet üzerinden yapılacaktır. 2- Bu hesaplamada, her yıl inşaatın sınıfı ve grubuna göre Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca tespit edilen ve Kurumca çıkarılan genelgelerde belirtilen birim maliyet bedelleri dikkate alınacaktır. 3- İnşaat ruhsatnamesinde belirtilen inşaatın sınıfı ve grubundan yüksek ya da yüzölçümünden daha fazla yapıldığı anlaşılan özel bina inşaatlarında, tespit edilen sınıf veya grup ya da yüzölçümü esas alınacaktır. 4- Başladığı yıl içinde bitirilmiş olan inşaatın maliyetinin hesabında o yıl için tespit edilen, başladığı yıldan sonraki yıllarda tamamlanmış inşaatın maliyetinin hesabında ise bitirildiği yıldan bir önceki yıla ait birim maliyet bedeli esas alınacaktır. Örneğin, 05/06/2003 tarihinde başlayan ve 22/06/2004 tarihinde bitirilmiş bulunan inşaatın maliyeti, 2003 yılı için belirlenmiş olan birim maliyeti inşaatın yüzölçümü ile çarpılmak suretiyle hesaplanacaktır. 2003 yılından önce başlayıp, 01/05/2004 tarihinden sonra bitirilen binaların maliyeti ise, işverenlerin mağduriyetine meydan verilmemesi için, 01/05/2004 tarihinden önceki ve sonraki sürede yapılan uygulamalar dikkate alınarak ayrı ayrı hesaplanacak, bu suretle bulunan iki ayrı birim maliyet bedelinin aritmetik ortalamasının alınmasıyla ve binanın yüzölçümü ile çarpılması suretiyle hesaplanacaktır. Örnek-1- 05/05/1999 ile 22/06/2004 tarihleri arasında yapılan ve III’üncü sınıf A grubunda bulunan 3000 m² yüzölçümündeki bir binanın birim maliyet bedelleri aşağıda gösterilmiştir.
Bu durumdaki inşaatın maliyeti:
60.546.100 + 99.901.000 + 123.000.000 + 202.950.000 486.397.100 ——————————————————————– = —————- = 121.599.275.-TL 4 4
121.599.275 + 264.000.000 385.599.275 ———————————— = —————— = 192.799.638.-TL 2 2
192.799.638 X 3000 m2 = 578.398.914.000.-TL olarak hesaplanacaktır. Örnek-2- Sınıfı ve grubu yukarıda belirtilen ve 01/02/2000 ile 30/07/2007 tarihleri arasında yapılan ve birim maliyet bedellerinin de aşağıda olduğu gibi varsayıldığında 3000 m² yüzölçümündeki bir binanın toplam maliyeti aşağıdaki şekilde olduğu gibi;
Bu durumdaki inşaatın maliyeti:
99.901.000 + 123.000.000 + 202.950.000 + 264.000.000 689.851.000 ——————————————————————– = —————- = 172.462.750 TL 4 4
172.462.750 + 320.000.000 492.462.750 ———————————— = —————— = 246.231.375 TL 2 2
246.231.375 TL X 3000 m2 = 738.694.125.000-TL olarak hesaplanacaktır.
Yukarıda belirtilen inşaat işyerlerinde işe başlanılan ve bitirilen yıllarda faaliyet olması kaydıyla, aradaki yılların bazılarında (örneğin 2001 ve 2003 yıllarında) kısmen veya tamamen faaliyette bulunulmamış olsa bile, bu durum bina maliyetinin hesaplama şeklini değiştirmeyecektir. Görüldüğü gibi, bu durumdaki bina inşaatlarının maliyetinin hesabında Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 01/05/2004 tarihinden önceki ve sonraki hesaplama yöntemleri dikkate alınmak suretiyle işlem yapılmıştır. 5- Meslek mensuplarınca yapılacak inceleme sonucunda düzenlenecek raporlarda, inşaatın başladığı ve bittiği tarihlere, bu hususu kanıtlayan işverence resmi makamlardan alınmış belge de rapora eklenmek kaydıyla yer verilecektir. Konuya ilişkin raporlar, işin bittiği tarihten sonra düzenlenecektir. 6- İnşaat ruhsatnamesi olmayan, ruhsatnamesi olmakla birlikte imar mevzuatına göre ruhsatı hükümsüz olan veya Kurumda tescil edilmemiş bulunan ya da tescilli olmasına rağmen, Kanunun 79 uncu maddesinin birinci fıkrası ve Sosyal Sigortalar Kurumu Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği uyarınca düzenlenmesi gereken prim belgeleri Kuruma hiç verilmemiş olan bina inşaatı işyerleri ile tamamlanmamış bina inşaatı işyerleri hakkında bu Yönetmelik hükümlerine göre rapor düzenlenmeyecektir. 7- İnşaatın başladığı tarihi kanıtlayan resmi belgedeki tarihin, işyeri bildirgesinde belirtilen sigortalı çalıştırılmaya başlanılan tarihten önceki bir tarih olması halinde, resmi belgedeki tarih tescil tarihi olarak kabul edilecektir. Kanıtlayıcı nitelikte resmi belge ibraz edilememesi durumunda ise, işyeri bildirgesindeki tarih ruhsat tarihinden önceki bir tarih olmaması kaydıyla, ruhsat tarihi tescil tarihi olarak dikkate alınacaktır. Bu duruma göre, işyerinin tescil tarihinin geriye götürülmesi gereken hallerde, düzenlenecek olan raporda Kanunun 140 ıncı maddesinin (a) fıkrasına göre idari para cezası uygulanması gerektiği önerilecektir. c) Ortak hükümler; İnceleme yapılırken, ihale konusu işlerde kesin kabulün ya da geçici kabulün noksansız yapıldığı, bina inşaatı işyerlerinde ise inşaatın bitirildiği tarihe kadar Kuruma bildirilmiş olan işçilik miktarı dikkate alınacaktır. İhale konusu işlerde işverene ödenen toplam istihkak tutarına, özel bina inşaatlarında ise binanın toplam maliyet bedeline, herhangi bir eksiltme yapılmadan işin asgari işçilik oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan asgari işçilik miktarının, işin bitirildiği tarihe kadar Kuruma bildirilmiş olan prime esas kazançlar toplamından fazla olması durumunda, Yönetmeliğin “İnceleme Yapılması” başlıklı 5 inci maddesinin “c-Ortak hükümler” kısmında açıklanan ve işveren kayıtlarında yer alan ödemelerin katma değer vergisi dışındaki tutarları, – Malzemeli işçilik içeriyorsa, faturalardaki malzeme-işçilik ayrımı yapılmaksızın toplam fatura bedeli ile hafriyat ve nakliyat bedelleri, Yönetmelikte öngörülen koşullar dikkate alınarak ihaleli işlerde toplam istihkak tutarından, bina inşaatlarında ise toplam maliyet bedelinden, – Salt işçilik ihtiva ediyorsa (malzemesiz), bu defa Kuruma bildirilmiş olması gereken asgari işçilik tutarından, Düşülecektir. Bu şekilde yapılan inceleme sonucunda, Kuruma bildirilmiş olan prime esas kazançlar toplamının hesaplanan asgari işçilik tutarı ile aynı veya fazla olduğunun anlaşılması durumunda, işverene, Yönetmelik ekindeki belgeler ile birlikte, ilişiksizlik belgesi verilebileceğine dair rapor düzenlenecektir. Örnek:
İlk değerlendirme; 500.000.000.000 – 150.000.000.000 = 350.000.000.000.-TL. (Bakiye istihkak tutarı) 350.000.000.000 X %10 = 35.000.000.000.-TL. Kuruma bildirilmiş olması gereken asgari işçilik tutarı olacaktır. Kuruma bildirilmiş olan tutar, bu şekilde yapılan hesaplama sonucunda bulunan tutar ile aynı veya fazla ise, yeterli işçilik bildirilmiş olacağından, işyeri kayıtlarının geçerli olması ve işverenin Kuruma borcunun bulunmaması kaydıyla ve raporda bu hususlar belirtilmek suretiyle ilişiksizlik belgesi verilebileceği hususunda öneride bulunulacaktır. Kuruma bildirilmiş olan tutar, yukarıda belirtilen hesaplama sonucunda bulunan tutardan az ise, bu kez 35.000.000.000 – 10.000.000.000 = 25.000.000.000.-TL. ile Kuruma bildirilmiş olan tutar kıyaslanacaktır. Bu kıyaslama sonucunda Kuruma bildirilmiş olan tutar, 25.000.000.000.-TL veya daha fazla ise yine ilişiksizlik belgesi verilebileceğine ilişkin rapor düzenlenebilecektir. Görüldüğü gibi, Kuruma bildirilmiş olması gereken asgari işçilik miktarının tespitinde faturalı ödemeler dikkate alınmış olduğundan, inceleme sırasında işin asgari işçilik oranından herhangi bir eksiltme yapılmamıştır. Buna karşın, işyeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda Kuruma eksik işçilik bildirildiğinin tespiti halinde, bildirilmeyen tutar, faaliyette bulunulan son aya maledilecek ve bildirilmeyen fark işçilik matrahı üzerinden primin tahsil edilmesi ve ayrıca 506 sayılı Kanunun 140 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin üçüncü alt bendinin son paragrafı uyarınca eksik işçilik tutarının maledildiği son aydan dolayı aylık asgari ücretin üç katı tutarında ve aynı maddenin (d) fıkrasına istinaden de işyeri kayıtlarının, eksik işçilik tutarının maledildiği son aydan dolayı geçersizliği (506 sayılı Kanunun 130 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 25/c maddesinde belirtildiği üzere) nedeniyle tutulan defter türü nazara alınarak idari para cezası verilmesi gerektiği raporda önerilecektir. Meslek mensuplarının inceleme yapabileceği faaliyet dönemi Madde 6 — Yönetmeliğin 01/05/2004 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olması nedeniyle, bu tarihten önce bitirilmiş olan ihale konusu işler ile özel bina inşaatı işyerleri hakkında meslek mensuplarınca inceleme yapılması mümkün bulunmamaktadır. Bununla birlikte, yapımına 01/05/2004 tarihinden önce başlanılan ve bu tarihten sonra bitirilen söz konusu işyerlerinden dolayı inceleme yapılabilecektir. İlişiksizlik belgesi verilmesi Madde 7 — Meslek mensuplarınca usulüne uygun olarak düzenlenecek raporlarda önerilen borçların ödenmesi kaydıyla veya işverenlerce borçlarını karşılayacak miktarda nakit, süresiz ve kati banka teminat mektubu, Devlet tahvili, Hazine kefaletini haiz tahvil veya bonoların Ünitelere verilmesi halinde, teminata bağlanmamış başkaca borç da yoksa, Ünitelerce ilişiksizlik belgesi verilecektir. Rapor düzenleme sınırı Madde 8 — Yönetmeliğin “Rapor düzenleme sınırı” başlıklı 8 inci maddesine istinaden Kurum Yönetim Kurulunun 05/08/2004 tarihli, K.VIII/1566 sayılı kararı ile ihale konusu işlerde istihkak tutarı, özel bina inşaatlarında da maliyet tutarı 5 (beş) trilyon liraya kadar (bu rakam dahil) olan işlerle ilgili raporların serbest muhasebeci mali müşavirlerce düzenlenmesine, yeminli mali müşavirler için ise, bu konuda bir sınır aranılmamasına karar verildiğinden, meslek mensuplarından serbest muhasebeci mali müşavirlerce bu tutarın (KDV hariç) altındaki işler hakkında rapor düzenlenebilecektir. İncelemede dikkate alınacak oranlar Madde 9 — Yönetmelik uyarınca incelemede dikkate alınması gereken asgari işçilik oranları Kurum bünyesinde oluşturulan Asgari İşçilik Tespit Komisyonunca belirleneceğinden, bu husustaki inceleme raporlarının düzenlenmesine, söz konusu oranlar Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra başlanacaktır. Yürürlükten kaldırılan mevzuat Madde 10 — 02/07/1994 tarih ve 21978 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5 seri nolu, 30/09/1994 tarih ve 22067 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 10 seri nolu, 26/02/1995 tarih ve 22214 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 12 seri nolu ve 26/11/1995 tarih ve 22475 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 15 seri nolu Sigorta Primleri Takip ve Tahsilatı Genel Tebliğleri yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük Madde 11— Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 12 — Bu Tebliğ hükümlerini Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanı yürütür. |
SERMAYE PİYASASINDA BAĞIMSIZ DENETİM STANDARTLARI HAKKINDA TEBLİĞ (SERİ: X, NO:22)
Resmi Gazete Tarihi: 27.03.2004 Resmi Gazete Sayısı: 25415
SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GENEL TEBLİĞİ SIRA NO: 35
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu(1)’nun 12 nci maddesi ile Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik(2)’in 7 nci maddesinin ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu(3)’nun mükerrer 227 nci maddesinin Maliye Bakanlığı’na vermiş olduğu yetkiye istinaden “yatırım indirimi” ile ilgili işlemler yeminli mali müşavirlerin tasdik edeceği konular kapsamına alınmış ve gerekli açıklamalar 7(4), 18(5) ve 20(6) Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğlerinde ve diğer ilgili genel tebliğlerde yapılmıştır. Yukarıda belirtilen yetkilere dayanılarak mükelleflerin, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu(7)’nun 19 uncu maddesine göre “yatırım indirimi” istisnasından yararlanmaları için aranan şartları taşıdıklarının yeminli mali müşavirlerce tasdikine ilişkin usul ve esaslar ile gerek 24/04/2003 tarihinde yürürlüğe giren anılan madde uyarınca ve gerekse bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce mevcut bulunan düzenleme uyarınca yatırım indirimi istisnasından yararlanmak için yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz zorunluluğuna ilişkin hadler bu Tebliğle belirlenmektedir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 19 uncu maddesi ile bu maddenin uygulamasına ilişkin yapılan düzenlemeler ve bu Genel Tebliğ hükümleri birlikte mütalaa olunacaktır. I — YATIRIM İNDİRİMİ TASDİK İŞLEMLERİNDE UYULMASI GEREKEN USUL VE ESASLAR İLE TASDİK ZORUNLULUĞUNA İLİŞKİN HADLERİN BELİRLENMESİ: 1. Tasdik Zorunluluğu Getirilen Yatırım Tutarı: Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 19 uncu maddesi kapsamında 2003 yılı içinde yaptıkları 250 milyar lirayı aşan yatırım harcamalarının istisnadan yararlanabilmesi için, bu işlemlerini yeminli mali müşavirlere tasdik ettirmeleri zorunludur. Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 61 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, 24/04/2003 tarihinden önce yürürlükte bulunan hükümlere göre yatırım indirimi istisnasından yararlanmaya devam etmek isteyen mükelleflerin de, 2003 yılı içinde yaptıkları 250 milyar lirayı aşan yatırım harcamalarının istisnadan yararlanabilmesi için bu işlemlerini yeminli mali müşavirlere tasdik ettirmeleri zorunludur. 2. Tam Tasdik Yaptıran Mükellefler: Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyanname ve eklerinin tasdiki (tam tasdik) için sözleşme düzenlemiş olan mükelleflerin, yatırım indirimi istisnasından yararlanmaları için ayrıca yatırım indirimi istisnası tasdik raporu ibraz etmelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak, bu mükelleflerin yatırım indirimi istisnasına konu teşkil eden işlemlerinin yeminli mali müşavirlerce tasdiki için bu Tebliğ ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yapılan inceleme ve tetkiklere tam tasdik raporunun ayrı bir bölümünde yer verilmesi gerekmektedir. 3. Tasdik İşleminin Yaptırılmaması veya Tasdik Raporlarının Zamanında İbraz Edilmemesi: Yatırım indirimi için öngörülen diğer şartlar yerine getirilmiş olsa dahi Bakanlığımızca tasdik zorunluluğu getirilen “yatırım indirimi” istisnasına konu teşkil eden işlemlerin yeminli mali müşavirlere tasdik ettirilmemesi veya tasdik raporunun süresinde ibraz edilmemesi hallerinde istisnadan yararlanılması mümkün değildir. 4. Tasdik Raporunun İbraz Süresi: Tasdik raporlarının ilgili yıl gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile birlikte veya beyannamenin verildiği ayı takip eden iki ay içerisinde verilmesi gerekir. II — YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASI KONUSUNDA YAPACAKLARI ARAŞTIRMA VE İNCELEMELER: 3568 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü ile tasdike ilişkin usul ve esasların belirlenmesi yetkisi Maliye Bakanlığına verilmiş ve bu yetkinin çıkarılacak yönetmeliklerle kullanılacağı hüküm altına alınmıştır. Tasdik işlemi ile ilgili araştırma ve incelemelerin planlanması, kanıtların toplanması, denetim teknikleri ve tasdike ilişkin diğer usul ve esaslar Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te açıklanmıştır. Anılan Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde yeminli mali müşavirlerin tasdik çalışmasının yürütülmesi sırasında tasdik konusu ve kapsamı ile ilgili yeterli miktarda güvenilir kanıtları toplamak zorunda oldukları belirtilmiş ve kanıt miktarının yeterli olup olmadığının belirlenmesinde, kanıtın nitelik ve nicelik açısından önemi, hatalı veya hileli olma riski, güvenilirliği gibi hususların göz önünde bulundurulacağı açıklığa kavuşturulmuştur. Maddenin devamında ise kanıt toplamanın amacı açıklanmıştır. Anılan Yönetmeliğin 15 inci maddesinde ise yeminli mali müşavirlerin tasdik çalışmalarının yürütülmesinde kanıtları hangi tekniklerle toplayacakları konusu düzenlenmiş olup bu düzenleme uyarınca yeminli mali müşavirlerin kanıtları; sayım ve envanter incelemesi, belge incelemesi, bilgi toplama, doğrulama, karşılaştırma ve puantaj, analitik inceleme ve benzeri tekniklerle toplamaları gerekmektedir. Belirtilen bu hükümler uyarınca, yeminli mali müşavirler yatırım indirimi istisnası tasdik incelemeleri yaparken yeterli miktarda güvenilir kanıtı toplamakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğün yerine getirilebilmesi için, diğer kanıt toplama ve denetim teknikleri yanında rapor dispozisyonunda yer alan hususlar da dikkate alınarak aşağıda belirtilen araştırma ve incelemelerin yapılması zorunludur. 1 – Karşıt inceleme Yeminli mali müşavirlerin yatırım indirimi istisnası tasdiki çalışmalarında karşıt inceleme yapmaları zorunludur. Karşıt incelemelerin 27(8) ve 29(9) Sıra No’lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılması gerekmektedir. 2 – Üretici veya ithalatçı firma bilgileri ile diğer belgeler a – Yeminli mali müşavirler yatırım indirimi istisnası incelemelerinde satın alınan amortismana tabi iktisadi kıymeti üreten veya ithal edilmiş ise ihraç eden firmaya ilişkin; firma unvanı, adres, telefon, faks, varsa e-posta, internet ağı gibi bilgileri araştıracaklardır. Yurtdışındaki ihracatçının iktisadi kıymeti bir başka ülkeden alarak ihracat yapıyor olması halinde ihracatçı bilgileri yanında menşe ülkedeki üreticinin belirtilen bilgilerini de elde etmeye çalışacaklardır. b – Yatırımla ilgili varsa; fizibilite raporu ve üretici belgesi, taşıma belgesi, montaja ilişkin bilgi ve belgeler ile ithal edilmiş ise eşyanın gümrük hattından geçiş belgesi örneklerinin doğruluğu araştırılacak ve raporun ilgili bölümlerinde bu konuda yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilecektir. 3 – Yatırım harcamalarına ilişkin borçlanma ve/veya ödeme bilgi ve belgeleri İktisadi kıymetlere ilişkin olarak yapılan ödeme ve/veya borçlanma bilgi ve belgeleri (sözleşme, banka havalesi, çek vb) ile borç-alacak ilişkileri irdelenerek birbirlerini doğrulayıp doğrulamadıkları araştırılacaktır. Ayrıca, tevsik zorunluluğu kapsamında bulunan ödemelerin Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesi hükmü uyarınca yayımlanan 320(10), 323(I1) ve 324(12) Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri hükümlerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir. Kayıtlara yansıtılan harcamalarla fiili yatırımlar arasındaki uygunluk kontrol edilecektir. 4 – Kullanıma hazır halde bulunma Yatırım indirimi istisnasına konu iktisadi kıymet, yatırımın yapıldığı yerde fiziki olarak gözlem suretiyle kontrol edilecek, iktisadi kıymetin yeni olduğu, kullanıma hazır olduğu veya kullanılmaya başlanıldığı tespit edilecektir. 5 – Harcamalarla ilgili diğer belgelerin incelenmesi Yatırım indirimi istisnasına konu harcamalarla ilgili karşıt inceleme yapılması zorunlu olmayan belgeler ile diğer belgelerin de hukuki geçerliliği ve gerçek durumu yansıttığı tespit edilecek ve şüphelenilen durumlarda ilgili mükellefler hakkında vergi daireleri ve diğer kamu idarelerinden bilgi alınarak gerekli araştırma yapılacaktır. III — YATIRIM İNDİRİMİ TASDİK RAPORLARINDA BULUNMASI ZORUNLU BİLGİLER: Yeminli mali müşavirlerce yürütülecek incelemelerde yatırım indirimi mevzuatına ilişkin hükümlere uyulup uyulmadığı, zorunlu araştırma ve inceleme sonuçları ile rapor dispozisyonunda yer alan asgari hususlar da dikkate alınarak araştırılması zorunludur. Yatırım indirimi istisnasından yararlanılmasına ilişkin tasdik raporları, bu Tebliğin (1) ve (2) numaralı ekini oluşturan rapor dispozisyonuna uygun olarak hazırlanır ve rapor içeriği itibariyle dispozisyonda yer alan hususlara ayrıca yer verilmelidir. Yeminli mali müşavirin gerekli gördüğü diğer belgeler ve inceleme kanıtları raporun eklerini oluşturur. Tasdik raporlarının “Sonuç” bölümünde, bu Tebliğde belirtilen konuların incelenip incelenmediği, mükellefin aranan şartlara sahip olup olmadığı, yatırım indirimi istisnasına konu olan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin toplam tutarı ile bu yatırımlar nedeniyle uygulanacak yatırım indirimi istisna tutarı mutlaka belirtilecektir. IV — YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN MÜTESELSİL SORUMLULUĞU: Yeminli mali müşavirlerin yapacakları tasdik incelemelerinin amacı vergi istisnasından faydalanmak için gerekli şartların yerine getirilip getirilmediğini ve vergi matrahını oluşturan gelir ve kurumlar vergisi beyanlarının doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır. Bu nedenle yeminli mali müşavir gerçek durumu tespit etmek için her türlü belgeden yararlanmak ve her türlü inceleme tekniklerini kullanmak zorundadır. İmza ve mühür kullanmak suretiyle tasdik yapan ve tasdik raporu düzenleyen yeminli mali müşavirler tasdik kapsamı ile sınırlı olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yeminli mali müşavirler, yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde ziyaa uğratılan vergilerin ve kesilecek cezaların ödenmesinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar. Tebliğ olunur.
(1) 13/06/1989 tarih ve 20194 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (2) 02/01/1990 tarih ve 20390 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (3) 10/01/1961 tarih ve 10703 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (4) 30/01/1993 tarih ve 21481 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (5) 30/07/1995 tarih ve 22359 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (6) 19/02/1996 tarih ve 22559 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (7) 06/01/1961 tarih ve 10700 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (8) 06/12/2000 tarih ve 24252 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (9) 02/03/2001 tarih ve 24334 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (10) 04/07/2003 tarih ve 25158 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (11) 01/08/2003 tarih ve 25186 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (12) 28/10/2003 tarih ve 25273 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
EK 1 : Yeminli mali müşavirlik yatırım indirimi tasdik raporu kapak örneği EK 2 : Rapor dispozisyonu EK: l
Rapor Sayısı : YMM…./….-…. ……………….. Rapor Ekleri : …./…./….. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK YATIRIM İNDİRİMİ TASDİK RAPORU
Adı Soyadı : İncelemeyi yapan Bağlı Olduğu Oda : Yeminli Mali Müşavirin Büro Adresi :
Telefon Numarası :
Dayanak Günü : Sözleşmesinin Sayısı :
Adı Soyadı (Unvanı) :
Adresi :
Mükellefin Vergi Dairesi :
Hesap No.su :
Telefon Numarası :
İnceleme Dönemi :
Yatırım Konusu :
Toplam Yatırım Harcaması Tutarı : Yararlanması Uygun Görülen Toplam İndirim Tutarı :
SONUÇ : EK: 2RAPOR DİSPOZİSYONU
I — GENEL BİLGİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgiler yer alacaktır: – Mükellefin adı, soyadı, ünvanı, sermayesinin % 10 ve daha fazla paylı ortaklarının adları ve adresleri, – Mükellefin iştigal konusu, – Mükellefin ve varsa ortaklarının bağlı bulunduğu vergi dairesi, hesap numarası. – Mükellefin ticaret sicil kaydı, sicil numarası, – Yatırım dönemine ilişkin bilanço ve gelir tablosu, – Yatırıma ilişkin genel bilgiler, – Yatırım indirimi istisnalarının safi kurum kazancına uygulanıp uygulanmadığı, – Tasdik işlemine konu istisnanın Gelir Vergisi Kanununun Ek l- 6 ncı maddelerinde yapılan düzenlemelere göre uygulanacak olması halinde, istisnaların gelir vergisi tevkifatına tabi tutulup tutulmadığı, – Muhasebeden veya muhasebe denetiminden sorumlu olanların adları ile serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir ünvanına sahip olup olmadıkları, – Gerekli görülen diğer hususlar. II — USUL İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgilere yer verilecektir: – Bilanço esasına göre defter tutulup tutulmadığı, – Yasal defterlerin tasdikine ilişkin bilgiler, – Defter kayıtlarına dayanak teşkil eden belgelerin usulüne uygun olup olmadığı, gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, – Defter kayıtlarının kayıt nizamına, muhasebe ilkelerine uygun olup olmadığı, – Mükelleflerin kayıtlarının hesaplanan ve yararlanılan yatırım indirimi istisnası tutarlarının yıllar itibariyle takibini yapacak şekilde tutulup tutulmadığı, – Beyannamelerin zamanında verilip verilmediği. – Gerekli görülen diğer hususlar. III — HESAP İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: – Yeminli mali müşavirler bu bölümde ayrıca topladıkları kanıtların yeterli miktarda ve güvenilir olduğunu, izledikleri denetleme yöntem ve tekniklerinin tasdik ettikleri yatırım indirimi istisnası açısından uygun ve yeterli olduğunu açıklayacaklardır, – Yatırım indirimine konu aktif değerin mükellef faaliyetinde kullanılıp kullanılamayacağı, – Amortismana tabi iktisadi kıymetin yatırım indirimine konu olup olmadığı ve buna ilişkin belgelerin ayrıntılı listesi ile tutarları, – Yatırım indirimine konu aktif değerlerin yeni ve kullanıma hazır vaziyette olup olmadığı, – Yatırım indiriminin hesaplanmasında yatırım indirimine konu amortismana tabi iktisadi kıymetlerin maliyet bedelinin %40’nın esas alınıp alınmadığı, – Kurumların, birleşme, devir veya nev’i değişikliklerinde, yatırım indirimi uygulamasının yeni şirketçe yapılabilmesi için; birleşme, devir ve nev’i değişikliğinin Kurumlar Vergisi Kanununun ilgili maddelerinde öngörülen şekilde yapılıp yapılmadığının ve yatırım indiriminden yararlanma şartlarının mevcut olup olmadığının, – Açılan akreditif için yatırım indirimi uygulanıp, uygulanmadığının, (Akreditif gayri kabil rücû akreditif olsa dahi kati ithalleri yapılıp gümrükten çekilerek aktif bir hesaba alınması halinde harcama sayılarak yatırım indirimi uygulanması mümkündür.) – İncelemenin sağlıklı ve amacına uygun sonuçlandırılabilmesi için gerekli olabilecek diğer konuların irdelenmesi, – Yararlanılacak yatırım indirimi istisnası tutarı ve hesaplama şekli, (Endeksleme uygulaması ile enflasyon düzeltmesi yapılıp yapılmadığı da belirtilecektir.) – Yatırım indirimi istisnasının Gelir Vergisi Kanununun 19 uncu maddesine mi yoksa bundan önceki düzenlemeye göre mi yapıldığı hususunda gerekli ayrımın yapılıp yapılmadığı, – Yatırım İndirimi İstisnası Uygulamasının doğruluğu, – Tasdik işlemi için gerekli görülen diğer hususlar. IV — SONUÇ Yeminli mali müşavir, mükelleflerinin ilgili dönem hesaplarının yatırım indirimi yönünden incelenmesinden, fiili durumun, muhasebe kayıt ve belgelerin ilgili mevzuata uygunluğunun ve doğruluğunun araştırıldığını belirterek, kazançtan indirilecek yatırım indirimi istisnasının ne kadar olduğu konusundaki görüşünü kesin olarak ifade edecektir.
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR Adı ve Soyadı İmza-Mühür |
SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 35)
Resmi Gazete Tarihi: 27.03.2004 Resmi Gazete Sayısı: 25415
SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GENEL TEBLİĞİ SIRA NO: 35
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu(1)’nun 12 nci maddesi ile Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik(2)’in 7 nci maddesinin ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu(3)’nun mükerrer 227 nci maddesinin Maliye Bakanlığı’na vermiş olduğu yetkiye istinaden “yatırım indirimi” ile ilgili işlemler yeminli mali müşavirlerin tasdik edeceği konular kapsamına alınmış ve gerekli açıklamalar 7(4), 18(5) ve 20(6) Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğlerinde ve diğer ilgili genel tebliğlerde yapılmıştır. Yukarıda belirtilen yetkilere dayanılarak mükelleflerin, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu(7)’nun 19 uncu maddesine göre “yatırım indirimi” istisnasından yararlanmaları için aranan şartları taşıdıklarının yeminli mali müşavirlerce tasdikine ilişkin usul ve esaslar ile gerek 24/04/2003 tarihinde yürürlüğe giren anılan madde uyarınca ve gerekse bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce mevcut bulunan düzenleme uyarınca yatırım indirimi istisnasından yararlanmak için yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz zorunluluğuna ilişkin hadler bu Tebliğle belirlenmektedir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 19 uncu maddesi ile bu maddenin uygulamasına ilişkin yapılan düzenlemeler ve bu Genel Tebliğ hükümleri birlikte mütalaa olunacaktır. I — YATIRIM İNDİRİMİ TASDİK İŞLEMLERİNDE UYULMASI GEREKEN USUL VE ESASLAR İLE TASDİK ZORUNLULUĞUNA İLİŞKİN HADLERİN BELİRLENMESİ: 1. Tasdik Zorunluluğu Getirilen Yatırım Tutarı: Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 19 uncu maddesi kapsamında 2003 yılı içinde yaptıkları 250 milyar lirayı aşan yatırım harcamalarının istisnadan yararlanabilmesi için, bu işlemlerini yeminli mali müşavirlere tasdik ettirmeleri zorunludur. Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 61 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü uyarınca, 24/04/2003 tarihinden önce yürürlükte bulunan hükümlere göre yatırım indirimi istisnasından yararlanmaya devam etmek isteyen mükelleflerin de, 2003 yılı içinde yaptıkları 250 milyar lirayı aşan yatırım harcamalarının istisnadan yararlanabilmesi için bu işlemlerini yeminli mali müşavirlere tasdik ettirmeleri zorunludur. 2. Tam Tasdik Yaptıran Mükellefler: Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyanname ve eklerinin tasdiki (tam tasdik) için sözleşme düzenlemiş olan mükelleflerin, yatırım indirimi istisnasından yararlanmaları için ayrıca yatırım indirimi istisnası tasdik raporu ibraz etmelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak, bu mükelleflerin yatırım indirimi istisnasına konu teşkil eden işlemlerinin yeminli mali müşavirlerce tasdiki için bu Tebliğ ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yapılan inceleme ve tetkiklere tam tasdik raporunun ayrı bir bölümünde yer verilmesi gerekmektedir. 3. Tasdik İşleminin Yaptırılmaması veya Tasdik Raporlarının Zamanında İbraz Edilmemesi: Yatırım indirimi için öngörülen diğer şartlar yerine getirilmiş olsa dahi Bakanlığımızca tasdik zorunluluğu getirilen “yatırım indirimi” istisnasına konu teşkil eden işlemlerin yeminli mali müşavirlere tasdik ettirilmemesi veya tasdik raporunun süresinde ibraz edilmemesi hallerinde istisnadan yararlanılması mümkün değildir. 4. Tasdik Raporunun İbraz Süresi: Tasdik raporlarının ilgili yıl gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile birlikte veya beyannamenin verildiği ayı takip eden iki ay içerisinde verilmesi gerekir. II — YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN YATIRIM İNDİRİMİ İSTİSNASI KONUSUNDA YAPACAKLARI ARAŞTIRMA VE İNCELEMELER: 3568 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü ile tasdike ilişkin usul ve esasların belirlenmesi yetkisi Maliye Bakanlığına verilmiş ve bu yetkinin çıkarılacak yönetmeliklerle kullanılacağı hüküm altına alınmıştır. Tasdik işlemi ile ilgili araştırma ve incelemelerin planlanması, kanıtların toplanması, denetim teknikleri ve tasdike ilişkin diğer usul ve esaslar Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te açıklanmıştır. Anılan Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde yeminli mali müşavirlerin tasdik çalışmasının yürütülmesi sırasında tasdik konusu ve kapsamı ile ilgili yeterli miktarda güvenilir kanıtları toplamak zorunda oldukları belirtilmiş ve kanıt miktarının yeterli olup olmadığının belirlenmesinde, kanıtın nitelik ve nicelik açısından önemi, hatalı veya hileli olma riski, güvenilirliği gibi hususların göz önünde bulundurulacağı açıklığa kavuşturulmuştur. Maddenin devamında ise kanıt toplamanın amacı açıklanmıştır. Anılan Yönetmeliğin 15 inci maddesinde ise yeminli mali müşavirlerin tasdik çalışmalarının yürütülmesinde kanıtları hangi tekniklerle toplayacakları konusu düzenlenmiş olup bu düzenleme uyarınca yeminli mali müşavirlerin kanıtları; sayım ve envanter incelemesi, belge incelemesi, bilgi toplama, doğrulama, karşılaştırma ve puantaj, analitik inceleme ve benzeri tekniklerle toplamaları gerekmektedir. Belirtilen bu hükümler uyarınca, yeminli mali müşavirler yatırım indirimi istisnası tasdik incelemeleri yaparken yeterli miktarda güvenilir kanıtı toplamakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğün yerine getirilebilmesi için, diğer kanıt toplama ve denetim teknikleri yanında rapor dispozisyonunda yer alan hususlar da dikkate alınarak aşağıda belirtilen araştırma ve incelemelerin yapılması zorunludur. 1 – Karşıt inceleme Yeminli mali müşavirlerin yatırım indirimi istisnası tasdiki çalışmalarında karşıt inceleme yapmaları zorunludur. Karşıt incelemelerin 27(8) ve 29(9) Sıra No’lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılması gerekmektedir. 2 – Üretici veya ithalatçı firma bilgileri ile diğer belgeler a – Yeminli mali müşavirler yatırım indirimi istisnası incelemelerinde satın alınan amortismana tabi iktisadi kıymeti üreten veya ithal edilmiş ise ihraç eden firmaya ilişkin; firma unvanı, adres, telefon, faks, varsa e-posta, internet ağı gibi bilgileri araştıracaklardır. Yurtdışındaki ihracatçının iktisadi kıymeti bir başka ülkeden alarak ihracat yapıyor olması halinde ihracatçı bilgileri yanında menşe ülkedeki üreticinin belirtilen bilgilerini de elde etmeye çalışacaklardır. b – Yatırımla ilgili varsa; fizibilite raporu ve üretici belgesi, taşıma belgesi, montaja ilişkin bilgi ve belgeler ile ithal edilmiş ise eşyanın gümrük hattından geçiş belgesi örneklerinin doğruluğu araştırılacak ve raporun ilgili bölümlerinde bu konuda yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilecektir. 3 – Yatırım harcamalarına ilişkin borçlanma ve/veya ödeme bilgi ve belgeleri İktisadi kıymetlere ilişkin olarak yapılan ödeme ve/veya borçlanma bilgi ve belgeleri (sözleşme, banka havalesi, çek vb) ile borç-alacak ilişkileri irdelenerek birbirlerini doğrulayıp doğrulamadıkları araştırılacaktır. Ayrıca, tevsik zorunluluğu kapsamında bulunan ödemelerin Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesi hükmü uyarınca yayımlanan 320(10), 323(I1) ve 324(12) Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri hükümlerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir. Kayıtlara yansıtılan harcamalarla fiili yatırımlar arasındaki uygunluk kontrol edilecektir. 4 – Kullanıma hazır halde bulunma Yatırım indirimi istisnasına konu iktisadi kıymet, yatırımın yapıldığı yerde fiziki olarak gözlem suretiyle kontrol edilecek, iktisadi kıymetin yeni olduğu, kullanıma hazır olduğu veya kullanılmaya başlanıldığı tespit edilecektir. 5 – Harcamalarla ilgili diğer belgelerin incelenmesi Yatırım indirimi istisnasına konu harcamalarla ilgili karşıt inceleme yapılması zorunlu olmayan belgeler ile diğer belgelerin de hukuki geçerliliği ve gerçek durumu yansıttığı tespit edilecek ve şüphelenilen durumlarda ilgili mükellefler hakkında vergi daireleri ve diğer kamu idarelerinden bilgi alınarak gerekli araştırma yapılacaktır. III — YATIRIM İNDİRİMİ TASDİK RAPORLARINDA BULUNMASI ZORUNLU BİLGİLER: Yeminli mali müşavirlerce yürütülecek incelemelerde yatırım indirimi mevzuatına ilişkin hükümlere uyulup uyulmadığı, zorunlu araştırma ve inceleme sonuçları ile rapor dispozisyonunda yer alan asgari hususlar da dikkate alınarak araştırılması zorunludur. Yatırım indirimi istisnasından yararlanılmasına ilişkin tasdik raporları, bu Tebliğin (1) ve (2) numaralı ekini oluşturan rapor dispozisyonuna uygun olarak hazırlanır ve rapor içeriği itibariyle dispozisyonda yer alan hususlara ayrıca yer verilmelidir. Yeminli mali müşavirin gerekli gördüğü diğer belgeler ve inceleme kanıtları raporun eklerini oluşturur. Tasdik raporlarının “Sonuç” bölümünde, bu Tebliğde belirtilen konuların incelenip incelenmediği, mükellefin aranan şartlara sahip olup olmadığı, yatırım indirimi istisnasına konu olan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin toplam tutarı ile bu yatırımlar nedeniyle uygulanacak yatırım indirimi istisna tutarı mutlaka belirtilecektir. IV — YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN MÜTESELSİL SORUMLULUĞU: Yeminli mali müşavirlerin yapacakları tasdik incelemelerinin amacı vergi istisnasından faydalanmak için gerekli şartların yerine getirilip getirilmediğini ve vergi matrahını oluşturan gelir ve kurumlar vergisi beyanlarının doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır. Bu nedenle yeminli mali müşavir gerçek durumu tespit etmek için her türlü belgeden yararlanmak ve her türlü inceleme tekniklerini kullanmak zorundadır. İmza ve mühür kullanmak suretiyle tasdik yapan ve tasdik raporu düzenleyen yeminli mali müşavirler tasdik kapsamı ile sınırlı olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yeminli mali müşavirler, yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde ziyaa uğratılan vergilerin ve kesilecek cezaların ödenmesinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar. Tebliğ olunur.
(1) 13/06/1989 tarih ve 20194 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (2) 02/01/1990 tarih ve 20390 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (3) 10/01/1961 tarih ve 10703 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (4) 30/01/1993 tarih ve 21481 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (5) 30/07/1995 tarih ve 22359 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (6) 19/02/1996 tarih ve 22559 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (7) 06/01/1961 tarih ve 10700 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (8) 06/12/2000 tarih ve 24252 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (9) 02/03/2001 tarih ve 24334 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (10) 04/07/2003 tarih ve 25158 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (11) 01/08/2003 tarih ve 25186 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. (12) 28/10/2003 tarih ve 25273 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
EK 1 : Yeminli mali müşavirlik yatırım indirimi tasdik raporu kapak örneği EK 2 : Rapor dispozisyonu EK: l
Rapor Sayısı : YMM…./….-…. ……………….. Rapor Ekleri : …./…./….. YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK YATIRIM İNDİRİMİ TASDİK RAPORU
Adı Soyadı : İncelemeyi yapan Bağlı Olduğu Oda : Yeminli Mali Müşavirin Büro Adresi :
Telefon Numarası :
Dayanak Günü : Sözleşmesinin Sayısı :
Adı Soyadı (Unvanı) :
Adresi :
Mükellefin Vergi Dairesi :
Hesap No.su :
Telefon Numarası :
İnceleme Dönemi :
Yatırım Konusu :
Toplam Yatırım Harcaması Tutarı : Yararlanması Uygun Görülen Toplam İndirim Tutarı :
SONUÇ : EK: 2RAPOR DİSPOZİSYONU
I — GENEL BİLGİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgiler yer alacaktır: – Mükellefin adı, soyadı, ünvanı, sermayesinin % 10 ve daha fazla paylı ortaklarının adları ve adresleri, – Mükellefin iştigal konusu, – Mükellefin ve varsa ortaklarının bağlı bulunduğu vergi dairesi, hesap numarası. – Mükellefin ticaret sicil kaydı, sicil numarası, – Yatırım dönemine ilişkin bilanço ve gelir tablosu, – Yatırıma ilişkin genel bilgiler, – Yatırım indirimi istisnalarının safi kurum kazancına uygulanıp uygulanmadığı, – Tasdik işlemine konu istisnanın Gelir Vergisi Kanununun Ek l- 6 ncı maddelerinde yapılan düzenlemelere göre uygulanacak olması halinde, istisnaların gelir vergisi tevkifatına tabi tutulup tutulmadığı, – Muhasebeden veya muhasebe denetiminden sorumlu olanların adları ile serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir ünvanına sahip olup olmadıkları, – Gerekli görülen diğer hususlar. II — USUL İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgilere yer verilecektir: – Bilanço esasına göre defter tutulup tutulmadığı, – Yasal defterlerin tasdikine ilişkin bilgiler, – Defter kayıtlarına dayanak teşkil eden belgelerin usulüne uygun olup olmadığı, gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, – Defter kayıtlarının kayıt nizamına, muhasebe ilkelerine uygun olup olmadığı, – Mükelleflerin kayıtlarının hesaplanan ve yararlanılan yatırım indirimi istisnası tutarlarının yıllar itibariyle takibini yapacak şekilde tutulup tutulmadığı, – Beyannamelerin zamanında verilip verilmediği. – Gerekli görülen diğer hususlar. III — HESAP İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: – Yeminli mali müşavirler bu bölümde ayrıca topladıkları kanıtların yeterli miktarda ve güvenilir olduğunu, izledikleri denetleme yöntem ve tekniklerinin tasdik ettikleri yatırım indirimi istisnası açısından uygun ve yeterli olduğunu açıklayacaklardır, – Yatırım indirimine konu aktif değerin mükellef faaliyetinde kullanılıp kullanılamayacağı, – Amortismana tabi iktisadi kıymetin yatırım indirimine konu olup olmadığı ve buna ilişkin belgelerin ayrıntılı listesi ile tutarları, – Yatırım indirimine konu aktif değerlerin yeni ve kullanıma hazır vaziyette olup olmadığı, – Yatırım indiriminin hesaplanmasında yatırım indirimine konu amortismana tabi iktisadi kıymetlerin maliyet bedelinin %40’nın esas alınıp alınmadığı, – Kurumların, birleşme, devir veya nev’i değişikliklerinde, yatırım indirimi uygulamasının yeni şirketçe yapılabilmesi için; birleşme, devir ve nev’i değişikliğinin Kurumlar Vergisi Kanununun ilgili maddelerinde öngörülen şekilde yapılıp yapılmadığının ve yatırım indiriminden yararlanma şartlarının mevcut olup olmadığının, – Açılan akreditif için yatırım indirimi uygulanıp, uygulanmadığının, (Akreditif gayri kabil rücû akreditif olsa dahi kati ithalleri yapılıp gümrükten çekilerek aktif bir hesaba alınması halinde harcama sayılarak yatırım indirimi uygulanması mümkündür.) – İncelemenin sağlıklı ve amacına uygun sonuçlandırılabilmesi için gerekli olabilecek diğer konuların irdelenmesi, – Yararlanılacak yatırım indirimi istisnası tutarı ve hesaplama şekli, (Endeksleme uygulaması ile enflasyon düzeltmesi yapılıp yapılmadığı da belirtilecektir.) – Yatırım indirimi istisnasının Gelir Vergisi Kanununun 19 uncu maddesine mi yoksa bundan önceki düzenlemeye göre mi yapıldığı hususunda gerekli ayrımın yapılıp yapılmadığı, – Yatırım İndirimi İstisnası Uygulamasının doğruluğu, – Tasdik işlemi için gerekli görülen diğer hususlar. IV — SONUÇ Yeminli mali müşavir, mükelleflerinin ilgili dönem hesaplarının yatırım indirimi yönünden incelenmesinden, fiili durumun, muhasebe kayıt ve belgelerin ilgili mevzuata uygunluğunun ve doğruluğunun araştırıldığını belirterek, kazançtan indirilecek yatırım indirimi istisnasının ne kadar olduğu konusundaki görüşünü kesin olarak ifade edecektir.
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR Adı ve Soyadı İmza-Mühür |
SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 36)
Resmi Gazete Tarihi: 22.07.2004 Resmi Gazete Sayısı: 25530
SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GENEL TEBLİĞİ SIRA NO: 36
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 12 nci maddesinin Maliye Bakanlığı’na verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanan “Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” in (Tasdik Yönetmeliği) 7 nci maddesi ile yeminli mali müşavirlerce vergi mevzuatı yönünden tasdiki yapılabilecek olan konu ve belgeler belirlenmiştir. Bakanlığımızca yayımlanan 6 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği ile 01.07.2003 gün ve 2003/5868 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Karar kapsamında özel tüketim vergisi sıfıra indirilen akaryakıt kullanımına ilişkin düzenleme ile getirilen imkandan yararlanılması yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenecek faaliyet raporu ibraz edilmesi şartına bağlanmış olup, Özel Tüketim Vergisi Sıfırlanmış Deniz Yakıtı Tasdik Raporunda bulunması gereken zorunlu bilgiler, rapor dispozisyonu, raporların teslimi ve yeminli mali müşavirlerin düzenleyecekleri raporlarla ilgili sorumluluklarına ilişkin usul ve esaslar bu Tebliğ ile belirlenmektedir. I – TASDİKİN AMACI Bu Tebliğ kapsamında yeminli mali müşavirlerce yapılacak tasdikin amacı; deniz yakıtı kullanan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, 01.07.2003 gün ve 2003/5868 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Karar ve buna ilişkin uygulama usul ve esaslarını belirleyen 6 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği ile gerektiğinde bu konuda yayımlanacak tebliğ ve benzeri düzenlemeler kapsamında, Özel Tüketim Vergisi sıfırlanmış deniz yakıtı uygulamasından yararlanması için mükelleflerin öngörülen şartları sağlayıp sağlamadıklarının tespit edilmesidir. II – YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERCE DÜZENLENECEK ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ SIFIRLANMIŞ DENİZ YAKITINA İLİŞKİN DÖNEM FAALİYETİ TASDİK RAPORLARINDA BULUNMASI GEREKEN BİLGİLER Özel Tüketim Vergisi Sıfırlanmış Deniz Yakıtı Tasdik Raporu, bu Tebliğin (1) no.lu ekini oluşturan rapor kapağına ve (2) no.lu ekini oluşturan raporun dispozisyonuna uygun olarak hazırlanır. Bu Tebliğ ile 6 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde istenilen belgeler ve yeminli mali müşavirin gerekli gördüğü diğer belgeler ve inceleme kanıtları raporun eklerini oluşturur. Sözü edilen Tebliğ uyarınca, Kararname kapsamında deniz yakıtı kullanan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin (ticari ve zirai kazançları gerçek usulde tespit edilmeyenler hariç) her takvim yılının ilk altı aylık 1 inci dönemi ve kalan altı aylık 2 nci döneminde kullandıkları deniz yakıtı ile gerçekleştirdikleri ticari ve zirai faaliyetlerine ilişkin olarak Yeminli Mali Müşavirler tarafından düzenlenecek Tasdik Raporunun, bu dönemleri takip eden ay başından itibaren 1 ay içerisinde deniz yakıtı kullanıcılarının KDV yönünden bağlı bulundukları vergi dairelerine verilmesi gerekmektedir. Aynı mükellefle ilgili olarak aynı yılda, aynı yeminli mali müşavir tarafından düzenlenen ve aynı vergi dairesine verilen müteakip tasdik raporlarının, “Genel Bilgi” bölümünde yer alan ve değişmeyen bilgilere raporda yer verilmesine veya değişmeyen belgelerin rapora eklenmesine gerek bulunmamaktadır. Söz konusu bilgi ve belgelerde değişiklik yok ise bu bilgi ve belgelerin yer aldığı raporun tarih ve sayısı müteakip raporlarda belirtilecek, değişiklik olması halinde ise değişiklikle ilgili bilgi verilecektir. Her yıla ait ilk raporda bilgi ve belgelerin tamamına yer verilecek ve rapora eklenecektir. Ayrıca, 11 Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği’nin ekine uygun olarak düzenlenecek “Tasdik Sözleşmesi”nin I inci bölümünde yer alan “Tasdik Konusu” başlıklı sütun, “14- Özel Tüketim Vergisi Sıfırlanmış Deniz Yakıtı Tasdik Raporu” şeklinde kodlanacaktır. III – YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN MÜTESELSİL SORUMLULUĞU Yeminli mali müşavirlerin yapmış olduğu incelemenin amacı, 01.07.2003 gün ve 2003/5868 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Karar hükmünden yararlanılması için aranılan şartların yerine getirilip getirilmediğini, deniz akaryakıtı kullanımının aranılan şartlara uygun olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini ve dolayısıyla bu konu ile sınırlı olmak üzere ödenmesi gereken özel tüketim vergisinin sıfıra indirilmesi gerekçesine uygun olarak kullanımın doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır. Bu nedenle yeminli mali müşavirler, gerçek durumu tespit etmek için her türlü belgeden yararlanmak ve Tasdik Yönetmeliği çerçevesinde her türlü inceleme tekniklerini kullanmak zorundadırlar. İmza ve mühür kullanmak suretiyle tasdik yapan ve tasdik raporu düzenleyen yeminli mali müşavirler, tasdik kapsamı ile sınırlı olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yeminli mali müşavirler, yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde deniz akaryakıtının öngörülen mevzuata aykırı kullanımının tespiti nedeniyle alınması gereken vergilerden ve kesilecek cezalardan ve hesaplanacak gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar. IV – RAPORUN TESLİMİ Özel Tüketim Vergisi Sıfırlanmış Deniz Yakıtı Tasdik Raporu, deniz yakıtı kullanıcılarının KDV yönünden bağlı bulundukları vergi dairelerine bizzat raporu düzenleyen yeminli mali müşavir tarafından kimlik ibraz edilerek tutanak karşılığında teslim edilecektir. Tutanaklar, vergi dairesi müdürü veya yardımcıları tarafından imzalanacaktır. Tebliğ olunur.
—————————– EK 1: Yeminli mali müşavirlik özel tüketim vergisi sıfırlanmış deniz yakıtı tasdik raporu kapak örneği EK 2: Rapor dispozisyonu
—————————- 1 13/06/1989 tarih ve 20194 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 2 02/01/1990 tarih ve 20390 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 3 31/12/2003 tarih ve 25333 (3.M) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 4 16/12/1993 tarih ve 21790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. EK:1
Rapor Sayısı : YMM…./…… …………………. Rapor Ekleri: …./…./….
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ SIFIRLANMIŞ DENİZ YAKITI TASDİK RAPORU
EK:2
RAPOR DİSPOZİSYONU I — GENEL BİLGİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgiler yer alacaktır: A- Dağıtım İzin Belgesine Sahip Akaryakıt Dağıtım Şirketlerine İlişkin Bilgiler – Dağıtım izin belgesinde yer alan bilgiler. – Adı, soyadı, ünvanı, sermayesinin % 10 ve daha fazla paylı ortaklarının adları ve adresleri. – İştigal konusu, ticaret sicil kaydı ve numarası. – Bağlı bulunduğu vergi dairesi, hesap numarası. – Söz konusu şirketlere ilişkin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma yönünde haklarında rapor veya tespit varsa bununla ilgili bilgiler. – Gerekli görülen diğer hususlar. B – Özel Tüketim Vergisi Sıfıra İndirilmiş Deniz Yakıtı Alan Kullanıcılarına İlişkin Bilgiler – Mükellefin adı, soyadı, ünvanı, ve/veya ortaklarının adları ve adresleri. – Mükellefin iştigal konusu, ticaret sicil kaydı ve numarası. – Mükellefin ve varsa ortaklarının bağlı bulunduğu vergi dairesi, hesap numarası. – Mükellefin ticaret sicil kaydı, sicil numarası. – Kayıtlı oldukları mesleki kuruluşlar. – ÖTV’si indirilmiş yakıt alacak deniz aracının adı, tonilatosu, DEB bilgileri. (Balıkçı gemileri için su ürünleri ruhsat tezkeresi) – Gemilerin mevcut yakıt tankları kapasitesi ve deniz aracına verilen yakıtların cinsi (fuel-oil veya motorin) ile Yakıt Alım Defterinde belirtilen bir defada ve bir yılda alabilecekleri azami yakıt miktarları hakkında bilgiler. – Gerekli görülen diğer hususlar. II — USUL İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki bilgilere yer verilecektir: – Yasal defterlerin tasdikine ilişkin bilgiler, – Defter kayıtlarına dayanak teşkil eden belgelerin usulüne uygun olup olmadığı, gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, – Defter kayıtlarının kayıt nizamına, muhasebe ilkelerine uygun olup olmadığı, – Beyannamelerin zamanında verilip verilmediği. – Gerekli görülen diğer hususlar. III — HESAP İNCELEMELERİ: Bu bölümde en az aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: – Özel Tüketim Vergisi sıfıra (0) indirilmiş yakıt kullanarak yapılan ticari ve zirai faaliyet sonucu elde edilen hasılat tutarlarına ilişkin bilgiler. – Mükellefin son hesap dönemine ilişkin bilanço ve gelir tablosu. – Özel Tüketim Vergisi sıfıra (0) indirilmiş olarak satın alınan yakıtın hangi amaçla, hangi işlerde kullanıldığı, kullanılan yakıtın miktarı. – Yakıt alım defterine ilişkin bilgiler.(geçerlilik süresi, onaylanıp onaylanmadığı, DEB’in (balıkçı gemileri için su ürünleri ruhsat tezkeresi) geçerlilik tarihine ilişkin bilgiler vs.) – Son iki yıllık katma değer vergisi ve varsa özel tüketim vergisi beyanları, nakden veya mahsuben yapılan ödemeleri. – Gerekli görülen diğer hususlar. IV — SONUÇ Yeminli mali müşavir, Özel Tüketim Vergisi sıfıra indirilmiş olarak satın alınan yakıtın hangi amaçla ve hangi işlerde kullanıldığı ve kullanılan yakıtın miktarına ilişkin kayıt ve belgelerin ilgili mevzuata uygunluğunun ve doğruluğunun araştırıldığını belirterek, konu hakkında görüşünü kesin olarak ifade edecektir.
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR Adı ve Soyadı İmza-Mühür |
SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 41)
Resmi Gazete Tarihi: 23.02.2007 Resmi Gazete Sayısı: 26443
Kurum
Maliye Bakanlığı
Tebliğin Adı
Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği
Tebliğ No :Sıra No: 41
Resmî Gazete Tarihi :23/02/2007
Resmî Gazete Sayısı :26443
SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU GENEL TEBLİĞİ
(SIRA NO: 41)
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 12 nci maddesi ile Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları, Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in1 7 nci maddesinin Bakanlığımıza vermiş olduğu yetkiye dayanılarak, Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik hizmeti vermek suretiyle hesap ve işlemlerini doğrulayacakları mükelleflerle ilgili olarak, tasdik hizmeti verilecek mükelleflerin doğrudan ya da silsile yoluyla ticari ilişkide bulundukları diğer mükelleflerin yeminli mali müşavirlerinden bilgi istenmesine ilişkin bir düzenlemenin getirilmesi ve bu düzenlemeye ilişkin usul ve esasların belirlenmesi ile evvelce yayımlanmış olan 242 ve 37 Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğlerinde3 yer verilmiş olan bazı hükümlerin değiştirilmesi gerekli görülmüştür.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunun mükerrer 227 nci maddesinin 2 numaralı bendi ile, vergi kanunlarında yer alan muafiyet istisna, yeniden değerleme, zarar mahsubu ve benzeri hükümlerden yararlanılmasını Bakanlığımızca belirlenen şartlara uygun olarak yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz edilmesi şartına bağlamaya, bu uygulamalara ilişkin usul ve esasları belirlemeye Bakanlığımız yetkili kılınmıştır. Anılan maddede ayrıca, 2 numaralı bent hükmüne göre yararlanılması yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz şartına bağlanan konularda, tasdik raporunu zamanında ibraz etmeyen mükelleflerin tasdike konu haktan yararlanamayacakları ile Bakanlığımızın tasdik raporlarının ibraz süresini iki aya kadar uzatmaya yetkili olduğu hususları hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede, yararlanılması yeminli mali müşavir tasdik raporu ibraz zorunluluğuna bağlanmış olan yatırım indirimi istisnası ve kurumlar vergisi istisnası konularında veya içerisinde anılan konuların da değerlendirilmiş olduğu yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi ve eklerinin tasdiki (tam tasdik) konusunda yeminli mali müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporlarının Yeminli Mali Müşavirler Odaları vasıtasıyla vergi dairelerine teslimine ilişkin bazı düzenlemelerin yapılması gerekli görülmüştür.
I – Yeminli Mali Müşavirlerden Bilgi İstenmesi
27 Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinin4, teyit alınması suretiyle karşıt inceleme yapılması konusundaki düzenlemeleri saklı kalmak üzere, yeminli mali müşavirler; tasdik hizmeti verdikleri mükelleflerin doğrudan ya da silsile yoluyla ticari ilişkide bulunduğu kişiler ile ilgili olarak varsa bu kişilere tam tasdik hizmeti veren diğer yeminli mali müşavirlerden bilgi isteyebilirler. Bilgi tam tasdik hizmeti veren yeminli mali müşavirlerden istenebilecektir.
Bilgi istemlerinin tasdik konusu ile sınırlı olması ve yeminli mali müşavirin tasdik hizmeti verdiği mükellef ile hakkında bilgi istenen mükellef arasındaki ticari ilişki ile doğrudan bağlantılı olması gerekir.
Kendisinden bilgi istenen yeminli mali müşavirler tam tasdik hizmeti verdikleri mükelleflere ilişkin olarak yukarıda belirtilen nitelikte ve harici bir araştırmayı gerektirmeyen bilgileri verebilirler.
Bilgi verme işlemi, zorunlu olarak yerine getirilmesi öngörülmüş bir işlem değildir. Dolayısıyla, kendisinden bilgi istenilen yeminli mali müşavirler; istenilen bilgileri verebilecekleri gibi, diledikleri takdirde bilgi vermekten imtina da edebileceklerdir. Ancak , bilgi yazısı verdikleri bir konuda sonradan; evvelce vermiş oldukları bilgilerin içeriğine yönelik herhangi bir düzeltme yapmaları sözkonusu olamayacaktır. Bilgi yazısı veren yeminli mali müşavirlerin; sonradan, evvelce vermiş oldukları bilgilerin içeriğine yönelik düzeltme yapılması talebinde bulundukları gibi bir husus ileri sürmeleri, verdikleri bilgilerin doğruluğuna ilişkin sorumluluklarını ortadan kaldırmayacaktır. Bu itibarla, yeminli mali müşavirlerin vermiş oldukları bilgi yazılarında yer alan hususları, dikkat ve özenle tetkik etmeleri sorumlulukları açısından önem arz etmektedir.
A – Bilgi İsteme Yazıları ile İlgili Usul ve Esaslar:
Bilginin yazılı olarak istenmesi ve bilgi isteme yazılarında en az aşağıdaki hususların yer alması gerekir.
– Bilgi talebinde bulunan yeminli mali müşavirin adı-soyadı, bağlı olduğu oda ve vergi dairesi, vergi kimlik numarası, mühür ve sicil numarası, adresi, telefon ve benzeri diğer bilgiler,
– Bilgi talebinde bulunan yeminli mali müşavirin tasdik hizmeti verdiği mükellefin adı-soyadı veya unvanı, bağlı olduğu vergi dairesi, vergi kimlik numarası, adresi, telefon ve benzeri diğer bilgiler,
– Tasdik sözleşmesinin tarihi ve sayısı,
– Hakkında bilgi talep edilen mükellefin adı-soyadı veya unvanı, vergi kimlik numarası, adresi ve benzeri diğer bilgiler.
Bilgi isteme yazılarında, hakkında bilgi istenen mükellefin tasdik hizmeti verilen mükellef ile ticari ilişkisi ve istenen bilgi açıklıkla belirtilecektir.
Bilgi isteme talepleri yazılı olarak cevaplandırılacak ve cevap yazıları ilgili yeminli mali müşavir tarafından imzalanıp mühürle tasdik edilecektir. Yeminli mali müşavirlerin cevap yazılarında en az aşağıdaki hususların yer alması gerekir.
– Cevap yazısını düzenleyen yeminli mali müşavirin adı-soyadı, bağlı olduğu oda ve vergi dairesi, vergi kimlik numarası, mühür ve sicil numarası, adresi, telefon ve benzeri diğer bilgiler,
– Cevap yazısını düzenleyen yeminli mali müşavirin tam tasdik hizmeti verdiği mükellefin adı-soyadı veya unvanı, bağlı olduğu vergi dairesi, vergi kimlik numarası, adresi, telefon ve benzeri diğer bilgiler,
– Tam tasdik sözleşmesinin tarihi, sayısı, ilgili meslek odası ve vergi dairesine veriliş tarihi,
– Hakkında bilgi verilen mükellefin yevmiye defteri onay bilgileri,
– Bilgi istenen konu ile ilgili yevmiye kayıtlarının tarih ve numarası,
– Katma değer vergisi iadesi tasdik işlemleri için, mal veya hizmet alımına ilişkin bilgi istemlerinde hakkında bilgi verilen mükellefin bilgi istemine konu işlemin gerçekleştiği dönemdeki KDV beyanları hakkında bilgi (teslim ve hizmet tutarı, istisna tutarı, KDV matrahı, hesaplanan KDV tutarı, ödenecek/sonraki döneme devreden KDV tutarı, tahakkuk fişinin tarih ve numarası),
– Hakkında bilgi verilen mükellefin malları (imalatçılarda hammaddeyi) tedarik ettiği alt firmalara ilişkin bilgiler (malın veya hammaddenin satın alındığı kişinin adı-soyadı veya unvanı, bağlı olduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, malın KDV dahil toplam bedeli, düzenlenen belgenin tarih ve numarası), (mal veya hammadde alımlarının çok sayıda kişiden yapıldığı hallerde en yüksek 10 alıma ilişkin bilgilerin verilmesi yeterli olacaktır).
Yukarıda yer alan esaslara uygun olarak düzenlenen cevap yazılarını alan yeminli mali müşavirler, hakkında bilgi verilen mükellef nezdinde karşıt inceleme yapmakla yükümlü olmayacaklardır. Şu kadar ki, tasdiki yapan yeminli mali müşavirin hakkında bilgi verilen mükellefin alt mükellefleri ile ilgili karşıt inceleme yükümlülüğünün devam edeceği tabiidir. Öte yandan, katma değer vergisi iadesi tasdik işlemlerinde, süresinde tam tasdik sözleşmesi yapmamış mükellefler ile ilgili olarak, bu mükelleflerin yeminli mali müşavirlerinden bilgi istenilmesi sözkonusu olmayacaktır. Ancak, buna rağmen alınmış bir bilgi yazısı var ise, alınan bu bilgi cevap yazılarına ilgili yeminli mali müşavirce ve vergi dairesince itibar edilmeyecektir.
Yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenen bilgi talep yazıları ile bilgi cevap yazılarına sayı verilmesi ve bu yazıların “Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”5 hükümlerine göre saklanması gerekir.
B – Sorumluluk:
Bilgi veren yeminli mali müşavirler verdikleri bilgilerin doğruluğundan genel hükümler uyarınca sorumludurlar.
Bilgi isteyen yeminli mali müşavirler aldıkları bilgileri titiz bir şekilde kontrol etmekle yükümlüdürler. Bilgilerin birbiriyle veya bilgi isteyen yeminli mali müşavirin elindeki diğer bilgi, belge ve kanıtlarla uyumlu olmadığı hallerde veya tereddüt uyandıran sair durumlarda alınan bilgi kullanılmadan önce gerekli araştırmaların yapılması, yapılan araştırmalar
sonucunda uyumsuzluklar ve tereddütler giderildiği takdirde alınan bilgiye itibar edilmesi gerekir.
Diğer yeminli mali müşavirlerden aldıkları bilgileri gerekli kontrolleri yapmadan işleme koyan yeminli mali müşavirler doğacak sonuçlardan sorumlu olacaklardır.
Yeminli mali müşavirlerden yukarıda belirtilen şekilde elde edilen bilgilerin gizliliğine dikkat edilmesi yasal bir zorunluluktur. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde ilgili mevzuat uyarınca gerekli işlemin yapılacağı tabiidir.
II – 24 Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinde “Tasdik Raporunun İbraz Süresi” ne ilişkin olarak yer verilen düzenleme aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tasdik raporlarının ilgili yıl gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile birlikte veya beyannamenin verildiği ayı takip eden iki ay içerisinde verilmesi gerekir.”
III – 37 Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinin “Beyannamelerini imzalatma kapsamında olan mükellefler:” başlıklı 2.1. bölümü başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ 2.1. Beyannamelerini imzalatma mecburiyeti kapsamında olan mükellefler:
Kurumlar vergisi veya ticari, zirai ve mesleki kazancı nedeniyle gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinden 2004 yılı aktif toplamı 3.000.000 ve net satışlar toplamı 6.000.000 Yeni Türk Lirasını aşmayan mükelleflerdir.”
Anılan Tebliğin “2.2. Beyannamelerini imzalatma kapsamı dışındaki mükellefler:” başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ 2.2. Beyannamelerini imzalatma mecburiyeti kapsamı dışındaki mükellefler:”
IV- Yatırım İndirimi, Kurumlar Vergisi İstisnası ve Tam Tasdik Raporlarının Yeminli Mali Müşavirler Odaları vasıtasıyla Vergi Dairelerine teslimi :
Bu konuda evvelce, Bakanlığımızca yayımlanan 20 Sıra No.lu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliğinde6; “yeminli mali müşavirlik tasdik raporlarının bazı illerde meslek odaları vasıtasıyla vergi dairelerine teslimi konusunda Bakanlığımızca gerekli düzenlemelerin yapılabileceği,” hususu öngörülmüş olup, bu çerçevede sözkonusu raporların meslek odaları vasıtasıyla vergi dairelerine teslimi konusunda aşağıdaki düzenlemelerin yapılması gerekli görülmüştür.
1-Yeminli mali müşavirlerin gerek bulundukları il sınırları içerisindeki mükelleflere ve gerekse bulundukları il sınırları dışındaki diğer illerde bulunan mükelleflere ait tasdik raporlarını (tam tasdik, yatırım indirimi, kurumlar vergisi istisnası veya içerisinde bu konuların değerlendirildiği tam tasdik raporları) varsa bulundukları ilde kurulmuş Yeminli Mali Müşavirler Odasına beyanname verme dönemi sonuna kadar veya beyannamenin verildiği ayı takip eden iki ay içerisinde imza karşılığında teslim etmeleri halinde, bu teslimleri vergi dairesine yapılmış olarak kabul edilecektir.
2-İlgili Yeminli Mali Müşavirler Odasınca bu raporlar; en geç beyannamenin verildiği ayı takip eden iki aylık sürenin sonundan itibaren 15 gün içerisinde gerek bulunulan ildeki mükelleflerin bağlı bulundukları vergi dairelerine, gerekse bulunulan il dışındaki diğer illerde bulunan mükelleflerin bağlı bulundukları vergi dairelerine oda tarafından görevlendirilecek yetkili elemanlar vasıtasıyla imza karşılığında teslim edilecektir.
3-Oda’ya yeminli mali müşavirlerce teslim edilecek tasdik raporlarını vergi dairelerine teslim edecek yetkili ve Oda’ca verilmiş özel kimlik taşıyan elemanların kimlikleri, Vergi Dairesi Başkanlığı kanalıyla o ilde bulunan vergi dairelerine önceden bildirilecektir.
4-Oda tarafından görevlendirilecek yetkili elemanlarca vergi dairelerine getirilecek tasdik raporları, vergi daireleri tarafından görevlendirilecek yetkililerce imza karşılığı teslim alınacaktır.
5-Sözkonusu tasdik raporlarının yukarıda öngörülen şekilde teslimi için gerekli tedbirler ilgili Vergi Dairesi Başkanlığı ile Yeminli Mali Müşavirler Odası tarafından müştereken alınacaktır.
Bu uygulamada; beyanname verme dönemi sonuna kadar veya beyannamenin verildiği ayı takip eden iki ay içerisinde ilgili odalara teslim edilecek tasdik raporlarının, beyannamenin verildiği ayı takip eden iki aylık sürenin sonundan itibaren 15 gün içerisinde ilgili vergi dairelerine intikalinin sağlanması, ilgili yeminli mali müşavirler odasının sorumluluğundadır. Bu sorumluluğun öngörülen sürede yerine getirilmemiş olması, bir başka ifadeyle sözkonusu raporların öngörülen 15 günlük süreden sonra ilgili vergi dairelerine ibrazı halinde ise bu raporlar ilgili vergi dairelerince teslim alınmayacaktır.
Sözkonusu raporlar; öngörülen 15 günlük süreden sonra her hangi bir şekilde (posta, kargo, kurye v.b.) ilgili vergi dairelerine intikal ettirilmiş olsa bile bu raporlar uyarınca vergi dairelerince işlem tesis olunmayacaktır.
İçerisinde yeminli mali müşavirlik tasdik raporu ibrazı zorunluluğuna bağlanmış her hangi bir konu bulunmayan tam tasdik raporlarının da yukarıda belirtilen düzenleme çerçevesinde ilgili vergi dairelerine teslimi mümkün olabilecektir.
Tebliğ olunur.
––––––––––––––––––––––––
1 2/1/1990 tarih ve 20390 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
2 24/3/1998 tarih ve 23296 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
3 3/3/2005 tarih ve 25744 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
4 6/12/2000 tarih ve 24252 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
5 3/1/1990 tarih ve 20391 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
6 19/2/1996 tarih ve 22559 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.